HOV tussen Huizen en Hilversum

Werkzaamheden in 2023 en afsluiting 2024

door Henk Koster

Eind 2022 is de busbaan in gebruik genomen, tegelijk met de dienstregeling 2023. De geplande elektrische bussen waren er toen nog niet. Ik wist op 15 februari 2023 foto's te maken in de busremise in Hilversum, ooit de remise van de Gooische Stoomtram. Vroeger, zo’n jaar of 15 geleden, kon ik zo door de remise lopen. Later hebben ze daar een stokje voor gestoken, door een groot schuifhek te plaatsen aan beide kanten. Tegenwoordig staan de hekken regelmatig open, zodat een brutale fotograaf gewoon naar binnen kan lopen...

Meer over het HOV-project

• Inleiding
• Werkzaamheden in 2020
• Werkzaamheden in 2021
• Werkzaamheden in 2022
• De Mussenstraat als melkkoe

Op 11 december 2022 is de nieuwe dienstregeling van het openbaar vervoer voor 2023 ingegaan. Een dag eerder – op zaterdag 10 december – is de nieuwe HOV-verbinding tussen Huizen en Hilversum officieel geopend. Helaas zat het weer op deze twee dagen niet mee, waardoor het fotograferen letterlijk de mist ingegaan is.

Bij de ingebruikname van de busbaan zouden deze elektrische bussen gaan rijden, maar vanwege leveringsproblemen bij busfabrikant Ebusco is dat niet gelukt. Het is onder andere moeilijk om aan kabelbomen te komen. Die kwamen voornamelijk uit Oekraïne. Foto: Ebusco.

Hilversum, 13 december 2022. Op deze foto zien we twee drieassige VDL Citea’s uit 2011, die elkaar bij de speciaal voor de HOV-bussen aangelegde overweg passeren. Daarnaast worden op deze lijn ook nog tweeassige Citea’s ingezet en 15 jaar oude Ambassadors. Deze dieselbussen vervangen voorlopig de 39 ontbrekende elektrische Ebusco’s 3.0.

Hilversum, 15 februari 2023. Monteurs verrichten de laatste handelingen aan de laadstations voor de HOV-bussen. Deze staan langs het eindpunt van de busbaan, ter hoogte van het station. Het is opmerkelijk dat hier Poolse monteurs voor worden ingezet.

Hilversum, 15 februari 2023. In de stalling van Transdev – de vroegere remise van de Gooische Stoomtram – zijn langs alle wanden laadstations aangebracht. Hier worden de elektrische bussen, die gebruikt worden voor de reguliere Gooise lijnen, opgeladen. Dat zijn VDL Citea’s, die omstreeks augustus 2022 in twee verschillende uitvoeringen in dienst gekomen zijn. Als daar straks de rode elektrische HOV-bussen bijkomen, is de laadcapaciteit niet genoeg. Daarom wordt in Huizen een extra stalling gebouwd.

Hilversum, 1 maart 2023. Het eerste exemplaar van de Ebusco 3.0, bestemd voor de HOV, is gearriveerd. De bus wordt nog niet ingezet, maar eerst onderworpen aan een nauwgezet testprogramma. Daarom is het voertuig voorlopig nog voorzien van een garagekenteken. Opladen is behalve aan de achterkant, ook mogelijk aan de voorkant van de bus.

Een stationsgebied dat voortdurend verandert. Artikel in de Gooi & Eembode van 26 januari 2023. Met foto's van Henk Koster en mij, en een verwijzing naar mijn website. Je kunt het artikel lezen als je er op klikt.

Het Hilversumse deel van het Project HOV in ’t Gooi is klaar. Bij Anna's Hoeve is een natuurbrug gebouwd zodat dieren veilig de weg en het spoor kunnen oversteken. De Alexiatunnel (de nieuwe spoorwegonderdoorgang voor auto- en fietsverkeer) is af en volop in gebruik. Tot slot is ook de vrije busbaan tussen de A27 en het NS-station in Hilversum is aangelegd. De HOV-bus die hier rijdt zorgt voor een snelle en betrouwbare busverbinding van ’t Gooi richting Amsterdam, Schiphol en Almere. Deze video laat een compilatie zien van alle werkzaamheden.

In afwachting van de komst van nieuwe elektrische bussen die moeten gaan rijden op de HOV-busbaan, nog even een overzicht van het oude materieel. Foto's Henk Koster, geraadpleegde bron Wikipedia.

Hilversum, 19 juli 2011. Een bus van Regionet is zojuist vanuit Amsterdam aangekomen en rijdt het busstation op. Dit is een van de 22 bussen (5760-5781) van het type VDL Citea XLE-137 die in dat jaar door Connexxion in dienst werden gesteld op lijn 320. Volgens een persbericht uit die tijd was het een hypermodern voertuig. Niet alle bussen uit deze serie waren eigendom van Connexxion. De 5775 t/m 5781 werden gereden door Pouw Vervoer als onderaannemer van Connexxion.

Hilversum, 19 juli 2011. Dezelfde bus staat gereed voor de terugrit naar Amsterdam. In afwachting van een nieuwe huisstijl reden de bussen voorlopig nog rond met lege grijze zijvlakken. Eind 2011 is Regionet overgegaan in R-net, het Hoogwaardig Openbaar Vervoersnetwerk voor de Randstad. Toen werd ook de nieuwe huisstijl uitgerold op alle bussen, trams, metro’s en treinen. Wagen 5760 op de foto werd overigens begin 2015 alweer overgeplaatst naar Zwolle, waar de bus in een lichtblauwe outfit is gaan rijden voor OV Regio IJsselmond. Begin 2021 werden de zeven Citea’s van Pouw Vervoer verkocht aan BusiNext, die de bussen – eveneens als onderaannemer van Connexxion – ging gebruiken voor de concessie Hoeksche Waard – Goeree-Overflakkee (HWGO). Daar werden ze wit met lichtgroen gespoten. De parknummers werden gewijzigd in 754 t/m 760.

Hilversum, 30 september 2014. Op 17 oktober 2022 werd een van deze bussen op een overweg in Bergen op Zoom door een trein doormidden gereden, terwijl de bus leeg op weg was naar de stalling. De chauffeur kwam gelukkig met de schrik vrij! Het bleek om de BusiNext 760 te gaan, de vroegere 5781 van Pouw Vervoer, die zo’n tien jaar lang op R-net lijn 320 tussen Hilversum en Amsterdam heeft gereden. Bus 5781 is op deze foto op weg naar het station om ingezet te worden voor de dienst. De chauffeur neemt vanaf de remise de gebruikelijke route via de overweg aan de Schoolstraat. Ontelbare keren heeft de bus de “kleine spoorbomen”, zoals deze overweg in de volksmond wordt genoemd, gepasseerd. Het is ironisch dat het op een overweg in Bergen op Zoom zo mis heeft kunnen gaan met dezelfde bus.

Hilversum, 19 oktober 2017. De 5781 in betere tijden. De bus is op weg naar Huizen via de oude route over de Emmastraat. Het voertuig is herkenbaar als een bus van Pouw Vervoer door het subtiel aangebrachte Pouw logo op beide flanken. Voor de rest is er geen verschil in uitvoering met de bussen van Connexxion.

Hilversum, 5 april 2023. De oudjes doen het nog best, is het spreekwoord. Maar af en toe hebben ze wel een beetje aandacht nodig. Een Transdev-chauffeur schiet de chauffeur van Pouw Vervoer te hulp bij de startproblemen van zijn bus: “Het valt niet mee hé, rijden met dit oude materiaal!” Connexxion 4207 – een VDL Berkhof Ambassador – is met 143 soortgenoten (4134-4277) van 2008 tot 2016 ingezet geweest bij de provincie Utrecht en uiteindelijk, samen met een paar oudgedienden uit dezelfde serie, bij de concessie Gooi- en Vechtstreek terechtgekomen. Op deze dag wordt de bus ingezet op lijn 320 van R-net.

Hilversum, 14 april 2023. Het is nog steeds wachten op de levering van de nieuwe elektrische bussen. In plaats daarvan worden er af en toe instructieritten gereden met een demo van de Ebusco 3.0: 100% Electric / Composite body.

Hilversum, 18 juli 2023. Transdev, het moederbedrijf van Connexxion, heeft bij de aanvang van de bouw van de HOV-busbaan toegezegd dat het openbaar busvervoer in de concessie Gooi en Vechtstreek in 2022 – als eerste Nederlandse regio – 100% emissievrij zal zijn. Deze foto illustreert dat die doelstelling niet gehaald is. We zien een bonte verzameling oudere dieselbussen bij het station staan, in maar liefst drie verschillende Connexxion-uitvoeringen. Naast de inzet op de normale lijndiensten worden ze noodgedwongen ook gebruikt voor het HOV, omdat de bestelde elektrische bussen nog niet beschikbaar zijn. Inmiddels is ook de oorspronkelijke R-net-vloot sterk uitgedund vanwege verkoop en overplaatsing naar andere concessies. Voorlopig kunnen de oudjes dus nog niet gemist worden...

Hilversum, 20 juli 2023. Eindelijk, veel later dan gepland, zijn de eerste elektrische bussen voor R-net afgeleverd. Voorlopig gaat het nog maar om een stuk of acht van het type Ebusco 3.0. Ook is er een exemplaar gesignaleerd in de Transdev-kleuren. Het zit busbouwer Ebusco niet mee; terwijl de bij concurrent VDL bestelde elektrische bussen al in 2022 zijn afgeleverd, kampt de Noord-Brabantse start-up met productieproblemen. De Ebusco 3.0 wordt volgens een nieuw ontwikkeld procedé vervaardigd van koolstofvezelcomposiet, in een nieuwe productiefaciliteit in Deurne. Ebusco claimt dat de bus daardoor 27% lichter is. De bus op de foto staat bij de halte van lijn 320. Het lijnnummer en de koersinformatie is echter niet zichtbaar omdat het digitale display op de bus – vermoedelijk vanwege een technische reden – nog niet geactiveerd is.

Hilversum, 20 juli 2023. Twee nieuwe elektrische bussen rijden elkaar op de busbaan tegemoet. Tegelijkertijd vindt op de spoorbaan ernaast een vergelijkbare ontmoeting plaats: twee klassieke elektrische ex-NS-locomotieven van dezelfde generatie komen elkaar tegen. Elk op het eigen spoor uiteraard! De zilverkleurige Alstom-loc is de 1829 van Rail Force One, die solo op weg is naar Amersfoort. De identieke blauwe loc is van Train Charter Services, die in tegenovergestelde richting op weg is met een sleep rijtuigen.

Omstreeks 1982 zag de omgeving van de Wilhelminastraat en het Wandelpad er zo uit. Toen konden voetgangers de Beatrixtunnel, die hier precies onderdoor loopt, nog bereiken via stenen trappen aan weerszijden van de tunnel. Later zijn deze openingen in de tunnelwand om veiligheidsredenen afgesloten. De Locomotor, waar een platte open goederenwagen achter gekoppeld is, staat in feite bovenop het dak van de Beatrixtunnel geparkeerd. In het midden van de foto zien we langs de voorkant van de Sik nog net een historische hijskraan staan. Foto Cor Koster.

Dezelfde hijskraan in 1983, gezien vanaf de overkant van het spoor. Dit technische erfgoed is gelukkig bewaard gebleven. Het antieke hijswerktuig is opgenomen in de collectie van het Spoorwegmuseum in Utrecht. Meer over deze hijskraan.

Hilversum, 15 september 2023. Intussen is er in dit gebied veel veranderd. Dit is de situatie anno nu, gezien vanuit ongeveer hetzelfde perspectief als op de foto van ruim vier decennia geleden. Het goederenemplacement is verdwenen en op de plek waar vroeger sporen lagen, ligt nu de busbaan.

Het Van Gend & Loos-terrein in 1984. Vanaf dat jaar werd het vervoer van stukgoed per spoor stopgezet en geheel overgenomen door vrachtwagens. Op de achtergrond staan een paar opleggers die daarvoor gebruikt werden, getrokken door een Daf. De bestelwagens zijn van het type ‘Walk-Thru’. Zoals de naam al zegt, kon de chauffeur door de cabine heen lopen, het pakketje uit de laadruimte oppakken en via de schuifdeur naar buiten lopen om het te bezorgen. Ze werden gebouwd door het Britse truckmerk Commer. In 1979 werd de merknaam gewijzigd in Dodge.

Hilversum, 26 september 2023. Vier decennia later is er niets meer dat nog herinnert aan de goederenloods. Waar vroeger de vracht- en bestelwagens stonden, ligt nu het begin- en eindpunt van de HOV-busbaan.

Zicht op de vijver vanaf de Berg van Anna’s Hoeve in 1984. Aan de voet van de ‘berg’ is een oldtimer festival aan de gang. Achter de rode trailer in het midden van de foto zien we een drietal Opeltjes Olympia Rekord van rond 1957 staan. Die zijn op dat moment 27 jaar oud. Niet eens zo oud eigenlijk voor een oldtimer. Anno nu (2023) hebben deze auto’s – als ze nog bestaan – de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en zijn de auto’s van de bezoekers de nieuwe klassiekers geworden.

Veertig jaar nadat de vorige foto is gemaakt (25 september 2023) kijken we weer uit op de vijver. Deze keer vanaf het nieuwe uitkijkpunt dat op de Berg van Anna’s Hoeve is gebouwd. Het hele gebied is heringericht, want door de aanleg van de HOV-busbaan is veel natuur verloren gegaan. De weg langs de vijver is teruggegeven aan de natuur en in de verte rijdt een trein die vroeger niet te zien zou zijn vanaf deze plek. Alleen het bruggetje over het water is zichzelf gebleven.

Hilversum, 23 augustus 2023. Een dieselbus is vanaf het station op weg naar Amsterdam Amstel en rijdt precies tussen twee elektrische bussen door, in de richting van de busbaan. Het lijnnummer is 320. Het nummer van de bus is 3200. Toeval natuurlijk. Maar ook opmerkelijk, want hoe vaak komt zoiets nu helemaal voor?

Nu de busbaan alweer enige tijd in gebruik is, vond ik het een goed moment om een mooi tijdsbeeld te maken met foto’s van het eindresultaat. Ik realiseer mij wel dat het erg lastig, zo niet onmogelijk zal zijn om een aanstormende trein gelijktijdig te fotograferen met een of twee passerende bussen op de busbaan, die ook nog eens precies op de juiste plek in het beeld moeten komen te staan. Er zat daarom niets anders op dan de hulp van photoshop in te roepen. De volgende foto’s bestaan uit meerdere opnamen, die gemaakt zijn vanuit hetzelfde standpunt en later samengevoegd zijn tot één fotografisch geheel. (Foto's gemaakt in de periode eind juli–medio september 2023.)

Loc 1837 is voor Rail Force One onderweg met een kolentrein naar Ostrava (Tsjechië). Het is de voormalige NS 1637/NS 1837 ‘Amersfoort’. De oranje loc heeft ook voor Locon rondgereden met het nummer 9903. Op de busbaan rijdt een tandemasser van R-net, op weg naar het station. In tegenovergestelde richting rijdt een gloednieuwe Ebusco 3.0 van Transdev, die op dat moment ook ingezet is voor het HOV, maar daar eigenlijk niet voor bedoeld is.

Traxx 186 386 van Lineas, geleast van Akiem, trekt een keteltrein in de richting van Amersfoort.

Een SNG is op weg naar Hoofddorp. De chauffeur van de bus steekt zijn hand op, als groet naar de fotograaf. Dit was de laatste foto waarvan het opnamestandpunt precies tussen de spoorbaan en de busbaan in ligt. En daar blijft het bij, want nadat ik hier een tijdje had staan fotograferen, passeerde er een dienstauto van de gemeente met daarop grote letters ‘handhaving’. De boa’s hadden mij kennelijk op iets betrapt. De zwaailichten werden aangezet, terwijl het voertuig even verderop rechtsomkeert maakte. Het bleek dat ik mij op verboden terrein had begeven. Ik werd gesommeerd om daar weg te gaan! Jammer, maar gelukkig hebben we de foto’s nog...

Op de zijkant van loc 1761 staat deze tekst: ‘NS International supports Special Olympics Team NL’. Bij R-net is nog steeds een tekort aan elektrische bussen. Daarom wordt voorlopig ook elke nieuwe Ebusco van Transdev, die eigenlijk voor de reguliere Gooische buslijnen bestemd zijn, direct bij aflevering ingezet op het HOV.

Hilversum, 14 december 2023. Bus 5760 is weer gespot in 't Gooi. Na aanvankelijk in het R-net-rood rondgereden te hebben tussen Hilversum en Amsterdam is deze bus in 2015 overgeplaatst naar OV Regio IJsselmond. De bus werd blauw gespoten en met grote letters werd de tekst Overijssel op de zijkant aangebracht. Na een concessiewijziging in december 2023 is de bus daar overbodig geworden. Omdat hier nog steeds gewacht wordt op de aflevering van elektrische bussen kon deze oude bekende direct weer ingezet worden. De ongebruikelijke kleur blauw nam men maar op de koop toe... Foto Henk Koster.

Het HOV tussen Hilversum en Huizen is met wat tegenslagen toch op gang gekomen. Ebusco, bouwer van de elektrische bussen, is echter wel in de problemen gekomen. Ter afsluiting van dit fotoproject maakte Henk Koster in 2024 deze beelden:

Hilversum, 8 juni 2024. De internationale treinen naar Berlijn worden getrokken door nieuwe Vectrons, die gehuurd worden via European Locomotive Leasing. Deze moderne elektrische locomotieven, die gebouwd zijn door Siemens, hebben sinds eind 2023 de plaats ingenomen van de oude Alstom-locs uit de serie 1700, die bij NS International vele jaren als trekkracht hebben gediend op het Nederlandse gedeelte van het traject. Dit is loc 193 759, op weg met een trein naar Amsterdam CS.

Hilversum, 28 augustus 2024. Vectron 193 499 passeert hier de HOV-busbaan en rijdt richting Amersfoort.

Hilversum, 30 augustus 2024. Loc 193 931 is met een internationale trein onderweg naar station Hilversum.

Hilversum, 30 augustus 2024. Loc 193 934 is zojuist vertrokken van station Hilversum en is op weg naar de volgende tussenstop: station Amersfoort Centraal.

Hilversum, 2 september 2024. Vectron 193 733 rijdt van rechts het beeld in, terwijl op de achtergrond een internationale trein in tegenovergestelde richting komt aanrijden met loc 193 766 aan kop.

Hilversum, 29 januari 2024. Dit is de eerste elektrische tandemasser in de uitvoering van de Ebusco 3.0. Deze bus rijdt tijdelijk op proef op lijn 320 van R-net. Foto Henk Koster.

Stationsplein Hilversum, 1 september 1960. Zo zag het busvervoer er vroeger uit. NBM 1521, een 'grote Crossley', is ingezet op lijn 34 naar Huizen. In die tijd deden er nog conducteurs dienst op de regionale bussen. Foto Adriaan Pothuizen. Ter vergelijking een foto van een Crossley zoals die er in 2024 uit zou hebben gezien. Fotobewerking Henk Koster.

vorige       start       omhoog