Meettreinen en proeftreinen

Na enig historisch materieel zien we onder andere enkele voormalige motorposten, het meetrijtuig CTO (later UFM), het meetrijtuig van Nedtrain Consulting (later Lloyd's Register), de oude ultrasoontrein, de meettreinen UST 96, UST 02 en UFM 120 van Eurailscout, en enig buitenlands materieel.

Schouwtreinen zijn in een apart thema ondergebracht.

Den Haag HS, 27 juli 1968. Thyristorproefrijtuig 30849782812. Dit motorrijtuig (voorheen mP 9204) kreeg later de naam Jules. Zie foto's verderop. Ook de treinstellen Plan V 472 en 473 hebben jarenlang rondgereden met een thyristorinstallatie. Zij droegen eveneens het symbool van een thyristor (een soort voor hoge vermogens geschikte transistor).

Saarbrücken, 17 augustus 1973. Tegenwoordig beschikt men in Nederland over allerlei geavanceerde meetvoertuigen. In het verleden huurde de NS echter elk jaar een meetrijtuig van de SNCF, dat in een paar weken tijd alle spoorlijnen controleerde. Op de foto een dergelijk Frans meetrijtuig in Duitsland, dat achter een sneltrein uit de normale dienst is gekoppeld. Tussen de tweeassige draaistellen bevinden zich zes extra meetassen.

Zaandam, 18 mei 1974. Loc 2507 met meetrijtuig "Juliette" 30849741616.

Utrecht, 10 mei 1982. Als meetvoertuig ingericht motorrijtuig 30849782812 "Jules". Tweede foto: zelfde plaats en zelfde trein, 30 mei 1984. In de achtergrond mP 3013 en het voor technische proeven bestemde treinstel 285.

Utrecht, 4 mei 1984. Treinstel 285 (mat.'46) wist zijn leven nog enkele jaren te rekken als proefstel 80849782504. Het was ingericht voor de beproeving van statische omzetters, te gebruiken bij de stuurstandrijtuigen van het nieuw te bestellen dubbeldeksmaterieel. Begin 1985 is het stel gesloopt. Een van de koppen is daarna overgebracht naar de Flevohof en heeft daar jarenlang gefungeerd als kippenhok. Inmiddels is de kop overgedragen aan het Spoorweg­museum. Lees hier meer over.

Hilversum, 13 juni 1987. Treinstel 279 was ingericht als proeftrein voor draaistroomtractie. Deze tractievorm zou later worden toegepast in onder andere de Railhoppers. Foto Dick van Aggelen.

Utrecht, 2 augustus 1989. Motorrijtuig Jules, ingericht als ATB-meetrijtuig. Daarachter het Blokkendoosstel van het Spoorwegmuseum.

Amersfoort, 24 februari 1991. Proeftrein met een experimenteel opleggersysteem. Aangepaste vrachtwagenopleggers worden rechtstreeks op draaistellen vervoerd, in plaats van op lage platte wagens zoals bij Hückepacktreinen. In de proeftrein deed ook een meetrijtuig dienst (80849781805), een voormalig Beneluxstuurstandrijtuig (voorheen plan D WRD7658). De proef heeft niet geleid tot het in gebruik nemen van dit systeem.

Utrecht, 4 mei 1984. De meettrein van het Centrum voor Technisch Onderzoek (CTO) tussen loc 2239 en 2247. De rijtuigen plan E werden tussengekoppeld om schokvrij te kunnen meten. Het meetrijtuig zelf is een verbouwd postrijtuig (voorheen P7918, Plan C).

Een half jaar eerder, op 31 oktober 1983, was de meettrein betrokken bij een ernstig ongeval bij Heeze. Foto Rob van Ee. Klik hier voor meer.

Woerden, 3 mei 1984. Loc 1158 op pad met het meetrijtuig CTO. Om schokvrij te kunnen rijden werd het meetrijtuig ingesloten tussen twee rijtuigen Plan E.

Madurodam, 29 mei 1993. Ook op schaal 1:25 moet er weleens wat gemeten worden. Loc 1206 met het meetrijtuig CTO.

Utrecht, 11 april 2002. Meetrijtuig van het Centrum voor Technisch Onderzoek (CTO) tussen loc 6503 en 6404.

Woerden, 14 april 2003. Locs 6504 en 6470 met daartussen het UMR-meetrijtuig van Eurailscout (voorheen het meetrijtuig van CTO).

Woerden, 14 mei 2004. Het UMR-rijtuig rijdt een paar weken lang door het land, temidden van twee Strukton-locs. De gedragingen van de stroomafnemer worden via een camera op het dak gecontroleerd.

Hilversum, 30 maart 2005. RN 6465 was met het UMR-rijtuig van Eurailscout. Er werden meetritten uitgevoerd tussen Utrecht Lunetten, Hilversum en Amersfoort. Foto's hieronder: hetzelfde rijtuig in Baarn, op 10 april 2005, achter Strukton-loc 302328 "José" (ex-NS 2328) op weg naar Weesp, en later op de dag weer terug naar Amersfoort.

Utrecht, 1 april 2009. Het voormalige postrijtuig P7918 als meetrijtuig in dienst bij Eurailscout. Van de postrijtuigen Plan C zijn in 1952 tien exemplaren gebouwd door Allan in Rotterdam (P7911-7920). In het Spoorwegmuseum is rijtuig P7920, in oorspronkelijke staat, bewaard gebleven.

Utrecht, 20 juli 2015. Loc 2205 van de Stichting Historisch Dieselmaterieel (SHD) heeft met het CTO-meetrijtuig een bezoek gebracht aan de ZLSM, en keert nu terug naar Amersfoort. De bovenste foto is gemaakt door Marc Kessen. Die vraagt zich af wie die man rechts in beeld is...

Bilthoven, 5 oktober 2004. Op 5 en 6 oktober werden er opnieuw testritten met een loc van de serie 189 gemaakt. De trein bestaat uit loc 6470, loc 189 989 (Dispolok) en een meetrijtuig van NedTrain Consulting (voormalig buffetrijtuig 61848870021, voorheen Gril Express). Het rijtuig is later overgegaan naar Lloyd's Register. Na een tussenstop bij Herik Rail is het rijtuig terechtgekomen bij Railpromo.

Woerden, 5 maart 2004. Loc 6420 met een testtrein waarin een loc van de serie 189 is opgenomen, richting Gouda. Klik hier voor meer over deze polycourante locomotieven.

Hilversum, 20 juni 1992. Na het staken van het postvervoer werden de mP's overbodig. Nummer 3032 reïncarneerde in 1992 als meettrein, als opvolger van de oude Jules. Hier tijdens een open dag in Hilversum.

Bilthoven, 27 maart 2003. Meetrijtuig Jules op weg naar Amersfoort. Op 25 augustus 2004 kwam Jules, met camera op de neus, door Helmond 't Hout. Foto Arnold de Vries.

Zwolle, 4 augustus 2003. Twee voormalige motorposten zijn in opdracht van ProRail omgebouwd tot meettrein ten behoeve van het toekomstige Europese beveiligingssysteem ERTMS/ETCS.

Bilthoven, 13 februari 2005. Motorposten 3029 en 3024. Amsterdam Westhaven, 3 februari 2005. Dezelfde twee motorposten, gefotografeerd door Dennis Revier.

Utrecht, 28 oktober 2003. "Jules" heeft enkele maanden geleden een nieuwe beschildering gekregen.

Utrecht, 11 april 2002. Meetrijtuig Jules.

Alphen a/d Rijn, 25 november 2005. Meetmotorrijtuig "Jules". Felix Parmentier mocht ook even in de trein rondkijken, maar daar mocht hij niet fotograferen. Geheime apparatuur!

Rotterdam Rscw, 7 juni 2007. "Jules" is een voormalige motorposttrein, die door Eurailscout wordt gebruikt voor het testen van de ATB, en sinds enkele jaren ook voor het testen van GSM-R: GSM for Railways. GSM-R is de vervanger van het Telerail-radionetwerk. Het is een internationale standaard voor mobiele communicatie tussen machinist en treindienstleiding. GSM-R is gebaseerd op GSM (mobiele telefonie), maar maakt gebruik van andere frequenties en heeft daarnaast extra functionaliteit, speciaal voor het gebruik in de spoorwegwereld. Bij de invoering van ETCS level 2 zal GSM-R ook de trein-walcommunicatie van de treinbeveiliging overnemen en vanaf ETCS level 3 ook de gehele treindetectie. In mei en juni 2007 heeft "Jules" het hele land doorkruist om GSM-R-metingen te doen, waarbij zelfs de IJzeren Rijn met een bezoek is vereerd. Laat de nimby's het maar niet te weten komen! Op deze foto wordt de meettrein getrokken door Strukton-loc 302328. Foto Rob van der Rest.

Amsterdam Bijlmer, 31 maart 2010. Deze tot meettrein omgebouwde mP is regelmatig te zien op dit traject. Als decor dient de ArenA. Tijdens de opening van dit stadion zong Trijntje Oosterhuis een lied in onvervalst Polderneiderlands.

Amsterdam Bijlmer, 22 maart 2011. ERTMS-meetrrein van Eurailscout met een machinist die mij vroeg of hij de groeten mocht doen aan Dolf. Natuurlijk mocht dat!

Watergraafsmeer, 17 april 2004. De oude ultrasoontrein van NS (30849781002-5). Deze trein werd gebruikt om met behulp van ultrasoon geluid onzichtbare gebreken in spoorstaven op te sporen. Het voertuig is gebaseerd op een type dat omstreeks 1975 is gebouwd voor de spoorwegen op Corsica.

Op 17 mei 2005 werd de oude ultrasoontrein, die al geruime tijd op de Watergraafsmeer stond, overgebracht naar Beverwijk. De vereniging "Corus Stoom IJmuiden" was van plan dit voertuig om te bouwen, om het geschikt te maken voor het vervoer van kleine gezelschappen. Dan hoeft men daarvoor geen stoom­locomotief op te stoken. Foto's Jeroen Mulders.

Bilthoven 13 november en Utrecht 26 november 2002. Meettrein UFM 120 "Ir. T. Regtuijt" van Eurailscout.

Utrecht Centraal, 30 november 2004. Meetrijtuig UFM 120 "Ir. T. Regtuijt" van Eurailscout. Klik hier voor een artikel over een rit met dit rijtuig.

Bunnik (km 42,5), 6 april 2007. Meetvoertuig UFM 120 rijdt onder treinnummer 95326 naar Veenendaal Centrum.

Utrecht Centraal, 5 april 2005. Ter gelegenheid van RailTech Europe 2005 kon de nieuwe aanwinst van Eurailscout worden geïnspecteerd: de ultrasoontrein UST 02 "Karla Peijs". De trein mocht nog niet op eigen kracht rijden; de machinistenstoelen zaten nog in plastic verpakt. UFM 120 was daarom als trekkracht van de partij. De schoonheidscommissie van Langs de rails vindt de neuzen van deze trein een beetje boos gezicht hebben, maar verder konden zowel het uiterlijk als het interieur onze goedkeuring wegdragen. Het voertuig bestaat uit twee delen. Het ene deel is ingericht als verblijfswagen, compleet met keuken, wc en slaapkamer (met stapelbed!). Het andere deel is het eigenlijke meetvoertuig, met van beeldschermen voorziene werkplekken.

Hilversum, 5 augustus 2007, aan het begin van de vrije baan naar Baarn. Tussen de rails zit een permanente magneet. Deze is bedoeld als ijkpunt voor de ultrasoontrein. Foto Rienk Nauta.

Köln Deutz, 1 maart 2004. Loc 750 003 (voorheen 103 222) die eruit ziet alsof ze zojuist de fabriek heeft verlaten, met een meettrein op weg van Minden naar Aachen.

Rotterdam, 7 februari 2008. Een voormalig Duits postrijtuig, dat nu is ingericht als geluidmeetrijtuig van BAM Rail. Zie www.martijnhaman.nl onder "Rijtuig van BAM".

Hamburg Altona, 12 juli 2008. Gleismesszug, een ontwerp gebaseerd op de bekende railbus (VT 98). Foto Tim Kröger.

Bochum-Dahlhausen, 17 september 2022. Tunnelmesswagen DB 712 001 staat verwaarloosd in een hoekje van het museum.

York, National Railway Museum, 24 juni 2008. LNER dynamometer car achter de wereldrecordloc Mallard.

Essen, 10 augustus 2012. Twee locs van de reeks 77 zijn met een Belgisch meetrijtuig op weg naar Roosendaal. Het rijtuig zal metingen uitvoeren in Nederland. Foto Robin Kersbergen.

Bunnik, 16 juli 2012. RRF-loc 17 met Belgisch meetrijtuig in een Hollandse regenbui.

vorige       start       omhoog