Omroepmuseum, Mediapark, Beeld en Geluid, televisietorens

Hilversum: mijn geboorteplaats, tevens bakermat van de Gooise Matras, a.k.a. Hillywood.

Ook aandacht voor de naamswisselingen van de treinhalte bij het Mediapark. Of is het Media Park?

Sinds 2019 bestaat ook Beeld en Geluid Den Haag, het voormalige Postmuseum.




En wel hierom...

Op 22 juli 2007 zijn we naar het mediagebeuren Beeld en Geluid op het Mediapark in Hilversum geweest. Dat is de opvolger van onder andere het Omroepmuseum, waar we op 19 maart 2000 zijn geweest. Dat was een klein, leuk museum, dat grotendeels door vrijwilligers werd gedreven.

Beeld en Geluid is veel groter en is natuurlijk reuze interactief, want de jeugd dient vermaakt. Leuke oude apparatuur bekijken is echter nauwelijks meer mogelijk. En van wat er dan wel staat mag je niet eens foto's maken. Maar dat maken wij nog graag altijd zelf uit. Want wie heeft deze mooie spullen eigenlijk betaald, dames en heren van de publieke omroep?



Omroepmuseum 2000

Fotograferen toegestaan



Beeld en Geluid 2007

Fotograferen verboden




Grappig! Je laat een foto van jezelf maken en die kun je dan bewerken. Zo zou ik er in mijn jeugd hebben uitgezien, volgens de computer van Beeld en Geluid. Je kunt ook allerlei filmpjes laten maken (zie hieronder). Als je thuis bent kun je via internet je foto's en filmpjes downloaden.


Hilversum, 13 januari 1967. Het Gemeenlandshuis, bastion van de Erfgooiers, dat enkele jaren later moest wijken voor de aanleg van het Mediapark. Foto Adriaan Pothuizen.


De Eiffeltoren van Hilversum

De Eiffeltoren van Hilversum! Foto gemaakt door mijn grootvader en naamgever Nico Spilt, in of kort na 1958.

Wanneer ik naar de middelbare school fietste, kwam ik altijd langs deze toren aan de Insulindelaan. Hierin bevond zich het Video Schakel Centrum (VSC) van de PTT. De signalen van de omroepstudio's in Hilversum werden vanaf deze toren via straalzenders doorgestuurd naar de zendmast in Lopik.

De toren kwam in 1958 in dienst. In 1973 werd in Hilversum een nieuwe toren in gebruik genomen: een betonnen geval vlak bij het Omroepkwartier (tegenwoordig het Mediapark). De oude toren werd in 1976 opgeblazen, maar toen zat ik al niet meer op school. Lees meer over deze torens.

Nederland kreeg in 1951 televisie. Tot 1958 werden de tv-signalen vanuit Bussum doorgestraald naar Lopik. Eerst vanaf een kerktoren, later vanaf een tijdelijke toren: de puist van Bussum.



De uit 1958 daterende stalen zendmast aan de Insulindelaan (tegenover de Hoge Naarderweg) diende als schakelcentrum voor de omroepen. De 69 meter hoge mast werd in 1976 opgeblazen. De opvolger is de toren aan de Witte Kruislaan, grenzend aan het Omroepkwartier (Mediapark). Deze betonnen toren werd in 1973 voor straalverbindingen in gebruik genomen. De toren is 145 hoog, met de later geplaatste zendmast 196 meter. Foto's: Streekarchief Gooi en Vechtstreek en Fotopersbureau Stevens.


Hilversum, 24 oktober 2021. Met gevaar voor eigen leven, vanuit een zeer hoge kermisattractie, maakte Henk Koster deze foto. Op de voorgrond de Onze Lieve Vrouwe Kerk. Verderop het kleurige gebouw van Beeld & Geluid, met daarachter de televisietoren. Lees hier meer over. Over de witte boogbrug in de verte loopt de spoorlijn van Weesp naar Almere. Dit is de Zandhazenbrug over de A1, in gebruik genomen in 2016.


Modern Inventions (1936). Bekijk de hele serie.


Deksel van de desk. In 1995 presenteerden Van Kooten en De Bie hun wekelijkse programma vanuit twee rioolputten. Lees ook Kees van Kooten over humor.


Koot & Bie, 3 december 1995. De Vieze Man windt zich op over een billboard in een Hilversums bushokje.
www.youtube.com/watch?v=XGCaQwRzxwg


Astrid Joosten: wie ontwierp de Koploper?

Ik ben geen tv-kijker, maar er zijn een paar kennisquizen die ik zelden mis. Een daarvan is Twee voor Twaalf. Op 23 februari 2012 stelde Astrid Joosten daarin een vraag over de Koplopers: wie was de ontwerper?

Wie ontwierp de Koploper?

Het antwoord dat de kandidaten moesten geven was Loewy, maar dat konden ze niet vinden. Na afloop van het programma kreeg Ruud van Marion, die sinds 1993 de vragenmaker van deze quiz is, een toornige reactie van de weduwe van de heer Zeevenhooven, die volgens haar de ontwerper was. Ruud van Marion vroeg mij om uitsluitsel.

Volgens het gezaghebbende boek "Treindesign" uit 1989 heeft de heer Zeevenhoven de doorloopkop bedacht (daar had hij al eens eerder voorstellen voor gedaan bij andere treinstellen), maar is de kopvorm met de daarop geplaatste cabine ontworpen door Evert Endt van CEI-Raymond Loewy. Strikt genomen is het antwoord "Loewy" dus niet juist. Voor de uitslag van deze aflevering van de quiz heeft dit verder geen gevolgen gehad. Het boek "Treindesign" zal een plaatsje krijgen tussen de rij boeken die de kandidaten mogen raadplegen, dus er komt vast nog een keer een vraag op dit gebied. (Inmiddels is dat gebeurd, ik moet dat filmpje een keer online zien te zetten.)


De slimste mens

Op een klein stationnetje: Miniatuur Walcheren, rond 1980 gefotografeerd door Luc Michiels. Op 18 augustus 2015 kwam deze foto ongevraagd op tv: in de quiz 'De slimste mens'. De drie kandidaten wisten niet welk kinderliedje hier werd uitgebeeld. De presentator is Philip Freriks, niet in beeld jurylid Maarten van Rossem.


Het station met de langste naam ter wereld heet Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch. Maar hoe spreek je dat uit? Philip Freriks doet een moedige poging (De slimste mens, 27 juli 2017).


Radio-, televisie- en filmcentrum Hilversum

Hilversum presenteerde zich graag als het radio-, televisie- en filmcentrum van Nederland. Dat blijkt uit het frankeerstempel van de gemeente Hilversum anno 1970. Envelop uit de collectie van Henk Koster.

Triviaal weetje: er werd in die jaren massaal gebeld tijdens populaire televisieshows. In verband daarmee werd in 1967 netnummer van Hilversum gewijzigd van 02950 in 02150. Uitleg!


Hillywood Tours

Hilversum, 22 juli 2012. Bezoek het Mediapark in Hillywood per tram! Het trammetje is van het merk Wattman (in België werden trambestuurders zo genoemd). Het is de opvolger van een treintje dat enige jaren de Hillywood Tours heeft verzorgd. De rondrit is goed te combineren met een bezoek aan Beeld en Geluid. Foto Henk Koster.



Van Hilversum NOS naar Hilversum Noord

Hilversum Noord, 1 juli 1989. Peter van der Vlist (plv. rayon­chef in Amersfoort) overhandigt tijdens een tv-uitzending het bord “Hilversum NOS” aan Ed van Westerloo (directeur televisie van de NOS). De halte was per 28 mei 1989 omgedoopt tot “Hilversum Noord”. Het bord op deze foto bevindt zich nu in het depot van Beeld en Geluid in Hilversum. Het andere bord met de oude naam hangt bij Peter op zolder.

Bekijk het fragment uit de televisie-uitzending bij de start van het jubileum NS-150.



Van Hilversum Noord naar Hilversum Media Park

Hilversum, 20 december 2013. Hilversum Noord, ooit begonnen als Hilversum NOS, heet nu Hilversum Media Park. De naamswijziging ging in per 15 december 2013, maar door een fout van ProRail waren de nieuwe borden al een maand eerder opgehangen. Men heeft ze toen afgeplakt met tape, maar die werd vervolgens door onverlaten weggehaald. Toen heeft men het maar zo gelaten. Fotomontage Henk Koster.

Mediapark of Media Park?

De naam "Media Park" is natuurlijk fout, dat zou Mediapark moeten zijn. Maar dat is niet de fout van ProRail (dat eigenlijk Pro Rail zou moeten heten). In september 2013 heb ik hierover gecommuniceerd met het Media Park. Ik schreef dat zeker de omroep toch het goede voorbeeld zou moeten geven als het om taalgebruik gaat. Ik kreeg een vriendelijk mailtje terug van Niels Kranenburg, Adviseur Communicatie van Media Park Beheer:

Voor de verklaring van deze formeel onjuiste spelling moeten we terug in de tijd. Het betreft een ‘eigen naam’ van dit terrein, die rond 1990 is bedacht door de toenmalige eigenaar. Dit was het Nederlands Omroepproduktie Bedrijf (NOB). Let op: produktie met een k, volgens de toenmalige spellingsregel die geldig blijft in eigen namen ;-). De (publieke) omroep is dus niet rechtstreeks verantwoordelijk voor de naam Media Park. Het NOB was het voormalige facilitaire bedrijf van de NOS, dat in 1988 van de NOS werd afgesplitst als een van de eerste grote privatiseringen in Nederland. Later volgde een grote golf daarvan. De naam van het terrein luidde tot 1990 Omroepkwartier, maar die vlag dekte de lading niet meer omdat het NOB in 1988 van de overheid de opdracht had meegekregen zich niet slechts op de omroepmarkt te richten, maar ook op bijvoorbeeld reclamebureaus en filmmakers. Wij vermoeden dat het NOB de spatie en de hoofdletter P heeft bedacht om de naam Media Park meer te laten opvallen, maar dat is niet zeker. Omdat het een eigen naam betreft, mag van spellingsregels worden afgeweken.


De treinhalte en het Mediapark zijn sinds 2011 door een bijzondere traverse met elkaar verbonden.


Eindhoven, 3 mei 2019. Ons team bracht een bezoek aan het Philips-museum. In de jaren 50 hadden wij ook zo'n huiskamer, alleen dan zonder televisie en zonder bandrecorder.



Filmpjes

De auteursrechten van Jaap Drupsteen

De gevel van Beeld & Geluid is bekleed met glazen panelen. Hierop zijn nagenoeg onherkenbaar gemaakte beelden uit televisieuitzendingen te zien. Dat heeft de ontwerper, Jaap Drupsteen, zo gedaan om auteursrechten op dit beeldmateriaal te omzeilen. Op zijn beurt eist Jaap Drupsteen wel auteursrechten op wanneer afbeeldingen van dit gebouw op commerciële basis worden verspreid.



Beeld & Geluid nu nog interactiever

Hilversum, 17 februari 2023. Beeld & Geluid is onlangs weer geopend. Helemaal vernieuwd. Het heet nog steeds museum — je kunt er met een museumjaarkaart ook gratis in (ze willen wel graag dat je je van tevoren aanmeldt, maar ik mocht toch naar binnen) — maar een museum kun je het nog minder noemen dan het al was. Een heleboel beeld­schermen waarop je van alles kunt bekijken, en ook beeldschermen waar je zelf iets mee kunt doen. Heel interactief dus, al waren juist de twee dingen die ik zelf wilde proberen alweer kapot of nog niet aangesloten. In een hoekje vond ik nog wel een grote tv-camera. Er zijn rondleidingen door de depots, maar daar moet je je voor aanmelden. In die depots ben ik weleens geweest en daar staan allerlei leuke oude apparaten. Dus dat gaan we met ons team nog een keer doen.


De verrekijker. Een boek over film & tv. Door Lou Hoefnagels. De Arbeiderspers, Amsterdam 1964. Een boek uit mijn jongensjaren, toen ik geen machinist wilde worden maar cameraman. Er komen twee treinen in voor: een scene uit een film van de Keystone-cops, waarvan de ladderwagen is geschept door een locomotief, en een reportagetrein van de Nederlandse Televisie Stichting, bestaande uit vier grote auto's met apparatuur.


25 jaar Radio Bulletin. Door J. Corver. Muiderkring, Bussum, februari 1956. De auteur is kort voor het verschijnen van dit bulletin overleden.

Boekje over de onstaansgeschiedenis van de radio in Nederland: pionierende amateurs, Philips, radio-omroepen. Met veel technische achtergronden, want daarin waren de lezers van het Radio Bulletin natuurlijk vooral geïnteresseerd. Op het omslag de televisiezendantenne te Lopik.

Zie ook Rotterdams Radiomuseum.


Zie ook:




vorige       start       omhoog