Schade aan museummaterieel

Inclusief materieel dat door gebrekkig onderhoud of gebrek aan belangstelling verloren is gegaan of dreigt te gaan.

Utrecht, 14 juli 1989. Gezicht op het tijdelijke stoomlocdepot van NS 150. Links loc 3737 die sinds haar pensionering een aantal malen min of meer is gerestaureerd (en vervolgens vaak slecht behandeld, zoals het veelvuldig 's nachts doven van het vuur en de volgende ochtend weer opstoken). In 2008 heeft het Spoorwegmuseum besloten dat nieuwe reparaties niet meer te betalen zijn. In het midden de fraaie "City of Truro". Op de achtergrond de Utrechtse ongevallenkraan.

Rotterdam, 9 oktober 2005. Deze foto's zijn gemaakt vlak nadat de achteruitrijdende loc 23 023 de kolenkraan op het depot van de SSN raakte. Deze kraan was juist bezig met het beladen van gastloc 52 3879 van de VSM. De voetplaat van de 23 023 stond vol met mensen. Gelukkig zijn er geen gewonden gevallen. De SSN heeft pas drie weken na het ongeval besloten om een (summiere) weergave van de gebeurtenissen te geven. De schade bleek minder erg dan aanvankelijk door ooggetuigen werd gemeld. Het betrof een schaarstang die vervangen moest worden, een aantal leidingen en een trap van het machinistenhuis. De verbogen schaarstang is duidelijk te zien bij de grijper van de kraan. Het machinistenhuis staat duidelijk scheef, maar dat dateert uit de tijd dat de loc nog bij de DB dienst deed. Foto's Hans van den Berg.

Bw Lauda, 18 april 1975. Loc 023 023, een paar jaar voordat deze zou worden overgenomen door de SSN.
Duidelijk is te zien dat het machinistenhuis enigszins scheef staat. Foto Rob van der Rest.

Op maandagavond 17 oktober 2005 is de grote ringloods bij Nürnberg West uitgebrand (hier op een foto die ik op 18 augustus 2005 vanuit een rijdende trein maakte). In deze loods stond een groot deel van de collectie van het Verkehrsmuseum Nürnberg. Er was sprake van een vlammenzee waarbij het dak van de halfronde loods is ingestort.
Het volgende museummaterieel is ernstig tot zeer ernstig beschadigd: de Adler-trein (replica uit 1935); stoomlocs 01 150, 23 105, 45 010, 50 622, 86 457, 89 801; 98 327 (opengesneden Glaskasten, waarschijnlijk onherstelbaar); e-loc E75 09; diesellocs V60 150, V360 115, V360 151, V80 002, V100 1023, V100 2023, V200 002, railbus 627 001 (onherstelbaar). Treinstel TW 201, een houten U-Bahn-treinstel uit Berlijn, is volledig verbrand. Ook zijn er een aantal goederenwagens, drie historische draaistellen (van een stoommotorwagen, een vooroorlogse VT en een motor van de E06) en veel reserveonderdelen beschadigd of verloren gegaan. De ET165 334 (Berlijnse S-Bahn) heeft alleen lakschade opgelopen, het stuurstandrijtuig van dit treinstel is uitgebrand. Railbus VT98 9683 met stuurstandrijtuig zijn onbeschadigd gebleven. Over het algemeen geldt dat de schade aan de stoomlocs er erger uitziet dan het geval is. Bij de diesellocomotieven ligt dat anders; die hebben een zelfdragende constructie waardoor de schade veel ernstiger is. De vooroorlogse elektrische goederenloc E75 09 is gebouwd op een frame, en zou met nieuw plaatwerk optisch goed op te knappen moeten zijn.

Het uitgebrande locdepot in Nürnberg. De restanten van de loods zijn verdwenen, de uitgebrande museumlocs staan nog op hun plaats. Bron: Google Maps.

Utrecht, 14 november 2008. Sprinter 2137 is door een stootjuk bij het Spoorwegmuseum geschoten. Foto Nico Lollinga.

Utrecht Centraal, 29 december 2008. In de kerstvakantie rijden er extra treinen naar het Spoorwegmuseum aan de Mailiebaan. Dat is weer eens wat anders dan de variant Malibaan die je ook nog weleens ziet, mogelijk onder invloed van de Talibaan. Maar het is toch echt Maliebaan. Met de laatste museumpendel van 28 december ging het mis. Sprinter 2136 kwam binnen op het kopspoor waar museumtreinstel 273 was opgesteld, maar kwam te laat tot stilstand. Treinstel 273 werd tegen het stootjuk geduwd. De schade leek mee te vallen; het treinstel is op 30 december op eigen kracht naar Haarlem gereden om te worden uitgedeukt. De Sprinter kwam er vanaf met een engiszins ontwrichte koppeling.

Spoorwegmuseum, 29 december 2008. Treinstel 273 ving een dag eerder de klap op. Foto Maarten-Joost Swenker.

Spoorwegmuseum, 8 november 2009. Een jaar later. Weer is er een Sprinter door het stootjuk geschoten.

Spoorwegmuseum, 22 november 2009. Klaar voor de volgende...?

De gemoderniseerde Sprinters (SGMm) zijn voorzien van een antiblokkeerinrichting die er vooral op is gericht de wielbanden te sparen. Daardoor komt er bij extreem glad spoor geen lucht in de remcilinders, ook niet in de snelremstand. Liever botsschade repareren dan af en toe naar de kuilbank om de wielen te slijpen, lijkt het devies van de techneuten die dit hebben bedacht.

Leidschendam, 10 januari 2009. De neus van het zojuist weer rijvaardig gemaakte treinstel 419 is ernstig beschadigd bij een aanrijding op het terrein van de werkplaats. Ook de binnenliggende apparatuur is beschadigd. Foto Dennis Revier. Meer over treinstel 419.

Museumtreinen zwaar vernield

In het weekend van 21 en 22 februari 2009 is de Haarlem IJmuidense Spoorwegmaatschappij (HIJSM) zwaar getroffen. Al het gestalde historische materieel, in de sporendriehoek bij het Haarlemse station, is slachtoffer geworden van een groep vandalen die heel rigoureus huis hebben gehouden, als ware het een geplande actie. Van de vier treinstellen en vier wagens zijn de deuren opengebroken. Alle ramen, interieur en de cabines zijn vernield. De politie heeft een uitgebreid onderzoek ingesteld waarbij ook de videobeelden van de bewakingscamera’s grondig worden bekeken.

De HIJSM, een museumstichting met historisch dieselmaterieel, is sinds begin 2000 actief met het verkrijgen, restaureren en onderhouden van dieseltreinen die destijds door de Nederlandse Spoorwegen zijn gebruikt. Door een groep actieve vrijwilligers zijn de treinstellen in de afgelopen jaren onderhanden genomen. Hiermee rijden ze door het hele land naar verschillende spoorse evenementen en worden speciale ritten voor genodigden georganiseerd.

Of de treinstellen, één “Blauwe Engel” en drie “Rode Duivels”, gebouwd in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw, nog de baan op komen is tot nu toe nog onbekend. Voorzitter G.J. van Kempen ziet het in ieder geval somber in. De schade, welke in eerste instantie geschat wordt op enige tonnen, is zo groot dat het voor een stichting als de HIJSM nauwelijks is op te brengen om dergelijke schade te herstellen. Ruim acht jaar werk is in één weekend te niet gedaan.

Persbericht HIJSM, 24 februari 2009. Foto's Martin Peeters, 26 februari 2009.

vorige       start       omhoog