Met loc 3737 over de Betuwelijn

Met een gedicht in Betuws dialect.

In 1974 kwam loc 3737 weer op de baan, na jaren te hebben stilgestaan in het Spoorwegmuseum. De NVBS organiseerde twee ritten over de Betuwelijn. Hier de eerste rit, van 23 mei 1974, gefotografeerd in Opheusden.

Dordrecht, 26 mei 1974. Loc 1505 heeft een trein met NVBS'ers uit Rotterdam hierheen gebracht. Loc 3737 zal de trein overnemen, voor een rit via de Betuwelijn. Op de zwart-witfoto loc 2302 die loc 3737 het station binnenbrengt.

Loc 3737 met de NVBS-trein op het westelijke deel van de Betuwelijn en na aankomst in Tiel, op 26 mei 1974.

Kesteren, 26 mei 1974. Het hele stadje is uitgelopen om de stoomtrein te bekijken. Daarom snel het dieseltje naar Opheusden gepakt, om daar de 3737 vast te leggen, woefelend over de Betuwelijn.

Gedicht in Betuws dialect
door Bernhard van Meurs (1879)

Nou, 'k heb 'em gezien, heur de lokkemetief;
Nog vuul ik de griesel er van deur mien lief.
Zoo'n monste — dâ mein ik — zoo'n aoklig masjien
Is nooit ien 'et derp op 'en karmis gezien.
Neê, liever nog zie ik, al kost 'et ook meer,
Een zeemarremin, drommeldaoris of beer!

We stoengen van mergen by 't wachthuus aon 't hek,
Onze erbeier Jan en dan ik, zeî de gek.
"Pas op! (riep de wachtbaos) meteen kumt ie 'r aon,
"Al is ie nog wel 'en kartier hier van daon."
En krek dat ie 't zeit, loer ik efkes op zy —
Verrechtig, daor kwiem ie al dichter naoby;
En aordigheid was 'et te zien ien de vert,
Hoe dichter ie by kwiem, hoe grooter ie werd.

Hie dampte uut zien piep witte rookwolken uut,
En gromde toezoers: uut er vuut! uut er vuut!
'k Kiek um — der was niks, gene kraoi, op den weg.
"Ry deur maor!" zoo roep ik; en mét dâ 'k 'et zeg,
Daor gêft ie 'en schrauw, da, verdekselte ding,
Dâq 'k meinde, dâ heuren en zien me verging.
Hè! rrrt! wâ geraos! 'k dacht dat de grond zakt ineen.
'k Zag duuster veur de oogen — ik rilde ien de leên -
Den boom griepte 'k vast: 't was precies of 'en douw,
Dien 'k vuulde en nie zag, me veuruut stooten wou.
En veur dâ 'k weer aojem kos haolen, verdord,
En veur 'k 'em goed zien kos — daor was ie al vort! —

Het erst wa 'k toen zei, was: Hei! leefde nog, Jan?
Jao! (zeit ie) maor jong, vralterierd bin 'k er van!
Ik ook! (zei ik) jong, 't kan zoowaor ien de hel
Nie slimmer spektaoklen, geleufde dâ wel? —
'k Geleuf 't! (zeit ie) 'k Heb er den duuvel zien staon,
Zoo'n zwarte sinjeur was 't, en 't vuur porde ie aon! —
— Zeg duuvel of weerwolf, 't is krek en allins;
Went dâ houw ik vol, Jan: ik zet ét 'en mins
Um zöö zonder perds, zonder toom, zonder zweep
Zoo'n waogen te sturen! — Zeg, vat je de kneep?...

Houtsnede van een onbekende kunstenaar uit ca. 1875, waarop een trein uit de tijd van De Arend (1839) staat afgebeeld. In die jaren waren er nogal wat tegenstanders van de trein. De hoge snelheid zou gevaarlijk zijn voor de gezondheid van de reizigers, en de koeien zouden van schrik zure melk gaan geven. Dat was nog niet eens zo'n slechte voorspelling: met de komst van de trein kon de industriële revolutie echt doorzetten, en daar plukken we nu de zure vruchten van in de vorm van een volledig verpest milieu.

Gedicht en tekening uit "Het IJzeren Paard", Marie-Anne Asselberghs, 1959. Collectie Spoorwegmuseum.

vorige       start       omhoog