Stoom in Wenen

Op de stations in en rond Wenen werd begin jaren zeventig nog flink gestoomd. Natuurlijk door 52'ers en een enkele 152'er met hun goederentreinen. Maar ook tenderlocomotieven van de series 77, 77.2, 78 en 93 konden nog niet worden gemist. Deze waren regelmatig te zien aan kop van uit tweeassers bestaande treinen. Verder trof ik diverse depots, waaronder de Zugförderungsleitung Wien Nord, afgevoerde locs van andere types aan, waarvan overigens een flink deel bewaard is gebleven.

Wien Praterstern, 27 augustus 1973. Loc 1072.04 zet een trein klaar die zal worden getrokken door loc 78.609. Die ging ik fotograferen bij het oversteken van de Donau (zie foto verderop).

Wien Praterstern, 27 augustus 1973. Loc 77.19 met een trein naar Retz. De 2C1-tenderlocomotieven van de serie 77 zijn gebouwd tussen 1913 en 1922. In 1926 volgde een variant met Giesl-injector, bij de ÖBB genummerd in de serie 77.2. Dankzij de goede loopeigenschappen konden de locs zowel vooruit als achteruit 90 km per uur rijden. Het was een geslaagd ontwerp, dat ook naar Tsjechoslowakije en Joegoslavië is verkocht.

Wenen, Nordbahnbrücke, 27 augustus 1973. Loc 78.609 met een trein naar Bernardsthal. In de achtergrond de Donauturm. De Oostenrijkse locs van de serie 78 waren grote tenderlocomotieven (asindeling 2C2), die oorspronkelijk werden ingezet voor (internationale) sneltreinen. Ze waren gebouwd in de jaren dertig. In latere jaren kregen ze windleiplaten. In het begin van de jaren zeventig waren er nog een paar in dienst. Ze mochten in de spits treintjes rijden zoals op deze foto's is afgebeeld.

Wien Nord, 28 augustus 1973. Toegang tot de Zugförderungsleiting. Op het hoofdkantoor in Wenen had ik zonder problemen een pas gekregen waarmee ik onbeperkt toegang had tot de terreinen van de ÖBB, inclusief toestemming om mee te rijden op stoomlocs.

Wien Nord, 28 augustus 1973. Rangerende loc 77.19 en loc 52.7687 bij het kolenpark.

Locomotievenloods Wien Nord, 28 augustus 1973. Tenderloc 78.609 en onder andere loc 52.7629.

Wien Nord, 28 augustus 1973. Loc 77.253, daarachter een loc van de Reihe 78. Aan de platte schoorstenen is te zien dat beide locs zijn uitgerust met een Giesl-ejector.

Wien Nord, 28 augustus 1973. Locs 52.7576 (Wiener Lokomotivfabrik, 1944) en 52.3509 (Krauss-Maffei, München, 1943) hebben hun beste tijd gehad. Let op de verschillen tussen deze twee zusterlocomotieven. Eind 1977 zijn ze officieel afgevoerd en daarna gesloopt. Het hele terrein, bij station Praterstern, is inmiddels ook verdwenen.

Wien Ost, 28 augustus 1973. Locs 52.3274 en 52.4553 op het depot.

Wien Ost, 2010. Links de locloods van het Heizhaus, rechts de perrons van Wien Süd en Wien Ost. Het stationsgebouw dat daartussen lag is gesloopt en ook de locloods zal er niet lang meer staan. Wien Ost en Wien Süd waren beide kopstations, die haaks op elkaar lagen. Hier komt een nieuw station voor in de plaats. Het bakstenen gebouw in de voorgrond is het Arsenal, een voormalig militair complex. De bekende klimaatkamer, waarin treinen werden getest, is hier ook ondergebracht geweest. Inmiddels is dit verhuisd naar Floridsdorf.

Stadlau, 28 augustus 1973. Loc 152.301, met stavenframe (barframe) in plaats van het bij Reihe 52 gebruikelijke platenframe.

Stadlau, 2012. De plaats waar ik in 1973 bovenstaande loc heb gefotografeerd, vlak bij het ÖBB-station.

Korneuburg, 30 augustus 1973. Dit is een voorstadje van Wenen. Ik ben hier gekomen met een stoomtrein uit Mistelbach. Elektrische voorstadstreinen rijden af en aan.

Korneuburg, 30 augustus 1973. Een paar keer per dag komt er een langeafstandstrein voorbij, zoals deze door tenderloc 77.19 getrokken trein naar Retz.

Korneuburg, 30 augustus 1973. Loc 93.1361 rust uit in het bescheiden depot.

Korneuburg in 2012, met de plaatsen waar ik in 1973 heb gefotografeerd. Het loodsje is verwenen, maar het is nog wel te zien hoe de sporen lagen: een kleine keerdriehoek. De zwarte pijl wijst naar een torentje in de achtergrond.

Wien Prater, 2 september 1973. Vlak bij het station Wien Praterstern en het depot Wien Nord bevindt zich het Prater, een park met diverse attracties. Het meest opvallend is natuurlijk het reuzenrad, dat in 1896 door een Engelse ingenieur is gebouwd. In 1945 is het rad verbrand, maar twee jaar later was het alweer opgebouwd. In de film The Third Man speelt zich een beklemmende scene af in het rad.

Klik hier voor meer over het Prater.

Depot Wien Nord, vlakbij station Praterstern, 2 september 1973. Tenderlocs 78.609 en 77.19 worden gereed gemaakt voor hun volgende dienst: de avondtreinen naar Retz en Bernhardsthal.

Strasshof, 3 september 1973. De middagtrein van Wien Praterstern naar Bernhardsthal bestaat volgens de dienstregeling uit een motorwagen (5042.04) en een aantal tweeassers. Op de vrije baan wordt de trein tot stilstand gebracht, waarna stoomloc 93.1329 als voorspan wordt aangekoppeld.

Wien Praterstern, 3 september 1973. Loc 52.7687 met Kabinenwannentender. In de tank achterop zit waterontharder.

Wien Praterstern, 3 september 1973. In de avondspits vertrekken kort na elkaar twee tenderlocs met hun uit tweeassers bestaande forensentreinen. We zien loc 77.19 met een trein naar Retz...

...een half uur later gevolgd door loc 77.17 met een trein naar Bernhardsthal.

Wien, Nordbahnbrücke, 3 september 1973. Tenderloc 77.69 met haar tweeassers wordt beschenen door de ondergaande zon. De trein is op weg naar Retz. Een poosje later volgt loc 77.261 op weg naar Bernhardsthal.

Die Parade der Bahn. Die schönsten Züge der Bahn. Overzicht van het materieel dat in augustus en september 1987 werd gepresenteerd ter gelegenheid van het 150-jarig jubileum van de Oostenrijkste spoorwegen.

Op de voorpagina loc 310.23 op de Nordbahnbrücke in Wenen.

vorige       start       omhoog