Eisenbahnmuseum Strasshof

In Oostenrijk zijn tientallen locomotieven bewaard gebleven, waaronder een aantal zeer oude. De meeste zijn tegenwoordig te zien in het Eisenbahnmuseum Strasshof. Een deel bevindt zich in het Technisches Museum Wien.



Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Neem de S-Bahn van Wenen richting Gänserndorf. Uitstappen bij de halte Silberwald (dus niet bij Strasshof zelf). De treinreis duurt een half uur, daarna is het nog tien minuten lopen. Volg de bordjes.


Wien Praterstern, 27 augustus 1973. Loc 1072.04 zet een trein klaar die zal worden getrokken door een stoomloc. In de achtergrond het Weense reuzenrad.


Strasshof, 28 augustus 2012. Loc 1072.01, in 1913 gebouwd voor de Lokalbahn Wien–Pressburg (Pressburg = Bratislava). De serie E72 bestond uit acht locs. Een grote elektromotor dreef via een stangenstelsel en een blinde as de twee drijfassen aan, asopstelling 1'B1. In de jaren 50 zijn de zes resterende locs gemoderniseerd. In 1975 ging de laatste uit dienst. Loc 1072.01 is bewaard gebleven en is bedrijfsvaardig.


Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Motorwagen 5042.14 uit 1935. Er zijn veertien van deze dieselelektrische motorwagens gebouwd. Ze waren bestemd voor het rijden van sneltreinen, maar in hun laatste jaren deden ze dienst voor regionale treinen. De laatste ging in 1989 uit dienst. In de Duitse tijd werden ze aangeduid als VT42.


Wien Praterstern, 27 augustus 1973. Motorwagen 5042.14 vertrekt met een trein naar Bernhardsthal.


Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Rijtuigen van de 'Blauer Blitz'. In de jaren vijftig zijn 16 tweedelige treinstellen gebouwd, bestaande uit een dieselhydraulisch motorrijtuig en een stuurstandrijtuig. Met tussenrijtuigen konden de treinstellen worden verlengd. Bij langere combinaties werden twee motorrijtuigen toegepast. Driedelige treinstellen werden ingezet als Vindobona, de luxe trein van Oost-Berlijn via Praag naar Wenen. De motorrijtuigen hadden in het begin een dikke bult op hun kop van de koelinstallatie. Motorrijtuigen: VT 5045, na ombouw 5145; stuurstandrijtuigen: 6545, na ombouw 6645; tussenrijtuigen: 7645, 7745 (1e klas en restauratie), 7845. Ook is er een rijtuig omgebouwd tot 'Blitz Bar'.


Beeldmerk van de ÖBB: Österreichische Bundesbahnen. Het gevleugelde wiel werd tot in de jaren 70 als logo gebruikt. Voor de Tweede Wereldoorlog heette het bedrijf BBÖ: Bundesbahnen Österreichs. Tijdens de oorlog waren de Oostenrijkse spoorwegen onderdeel van de Deutsche Reichsbahn. Het materieel werd toen vernummerd om te passen in het Duitse nummersysteem. Deze nummers zijn na de oorlog vooral bij de stoomlocomotieven gehandhaafd.


Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. ET 10 106 van de Montafonerbahn Bludenz–Schruns (MBS). De sleutels in het logo verwijzen naar de apostel Petrus. Ook in het wapen van Leiden zit dat symbool. Het zijn de sleutels van de hemel. Die zit op slot om te voorkomen dat mensen ontsnappen.


Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Loc 1570.01 uit 1925. De serie bestond uit vier stuks, in 1978 ging de laatste uit dienst. Asopstelling (1A)'Bo(A1)', met een nogal gecompliceerde aandrijving met vier verticaal geplaatste motoren. Die gebruikten zoveel smeerolie dat op de locs een tweede man dienst moest doen om dit in de gaten te houden. In de Duitse tijd werden de locs aangeduid als E22.


Bludenz, jaren zeventig. Loc 1570.04 in oranje huisstijl. Foto Arno Verbeek (†), collectie Gert van Dam.


Wien Nord, 28 augustus 1973. Eisenbahnmuseum Strasshof, 27 augustus 2012. Stoomloc 55.5708 uit 1887 gaat er niet op vooruit zo te zien.  Die Lok wurde 1887 für die kaiserlich-königlichen Staatsbahnen (kkStB) gebaut. Ende November 1962 wurde sie anlässlich des Jubiläums „125 Jahre Eisenbahn in Österreich“ als älteste in Betrieb befindliche Dampflokomotive der ÖBB im Bahnhof Deutsch Wagram ausgestellt. Am 14. Dezember 1964 wurde sie schließlich als letzte ihrer Reihe ausgemustert und anschließend dem Österreichischen Eisenbahnmuseum übergeben und in Wien-Süd hinterstellt. Am 1. Dezember 1974 wurde die 55.5708 neben dem Technischen Museum in Wien aufgestellt. Seit dem 10. April 1999 hat sie nun im Eisenbahnmuseum Stasshof ihre neue Heimat gefunden.


Wien Franz-Josefs-Bahnhof, 2 september 1973. Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Twee keer loc 69.02. In 1934 werden twee oude C-tenderlocs (uit 1898) omgebouwd tot 1A1-locs. Ze waren geschikt voor eenmanbediening en deden dienst voor snelle regionale treinen. Ze waren oliegestookt; de olie zat in de vierkante houder bovenop de ketel. Het bleef bij deze twee omgebouwde locs, hierna werden er eenmanslocs van het type DT 1 aangeschaft. De locs waren aanvankelijk genummerd 12.01 en 12.02. In de Duitse tijd droegen ze de nummers 69 001 en 002. Na de oorlog was er nog één loc over, deze deed onder nummer 69.02 dienst voor inspectietreinen.


Wien Franz-Josefs-Bahnhof (FJB), 2 september 1973. Dampftriebwagen DT 1.07 tussen ander museummaterieel.

Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Dampftriebwagen DT 1.07, later ÖBB 3071.07. In Oostenrijk en onder andere Slowakije hebben in de jaren 30 verschillende Dampftriebwagen of “Gepäcklokomotiven” gereden. Dit waren kleine locomotieven voorzien van een bagagecompartiment, zodat de pakwagen in de trein kon vervallen. Ze waren vaak geschikt voor eenmanbediening.


Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Loc 93.1403 met Lentz-Ventilsteuerung.


Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Loc 97.208, afkomstig van de Erzbergbahn, wordt opgestookt. Ook loc 197.301 bevindt zich in dit museum.


Strasshof, 3 september 1973.


Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012.


Strasshof, 28 augustus 2012. Zand is een beproefd middel om het slippen van treinwielen tegen te gaan. Locomotieven (en soms ook treinstellen) hebben een voorraad zand aan boord die voor de wielen kan worden gestrooid bij het optrekken of remmen. De machinist moet hier zuinig mee omgaan: te veel zand kan ertoe leiden dat de spoorstroom wordt onderbroken zodat de beveiliging niet meer goed werkt. Hier zijn ongelukken mee gebeurd. Bij stoom­locomotieven is de zandbak meestal goed te zien: bovenop de ketel zodat het zand wordt drooggehouden door de hitte. Via buizen wordt het zand tot vlak voor de wielen geblazen.


Eisenbahnmuseum Strasshof, 28 augustus 2012. Zie ook het thema Modellbahn im Bahnhof.



Zie ook:

Website:




vorige       start       omhoog