Water en vuur

Stellendam, circa 1954. Mijn broer Leo en ik bij onze overgrootouders. Ik zit op schoot bij Gerrit van Gelder, die vuurtorenwachter in Renesse is geweest. Later vroeg men hem om op de vuurtoren van Ouddorp te gaan werken, maar omdat hij vlak voor zijn pensioen zat heeft hij dat afgeslagen. Hij is in Stellendam gaan wonen, waar hij de havenlichten bediende: 's avonds aansteken en 's ochtends weer uit. Waarschijnlijk heeft hij toen ook nog weleens dienst­gedaan op een lichtschip. Hij voer soms ook mee als "opstapper" op de reddingboot van Stellendam. Mijn overgrootvader is 96 jaar geworden.

De vuurtoren van Ouddorp werd op 5 mei 1945 opgeblazen door de Duitsers. In oktober 1950 werd een nieuwe vuurtoren in gebruik genomen.

Middelharnis, 1971. Beeld van het “kofjekokertje”. Dit is de jongste gezel aan boord van de vissersboot, die voor koffie moest zorgen. Ook mijn overgrootvader is ooit als “kofjekokertje” begonnen. Foto gemaakt door mijn vader. Toelichting met dank aan mijn oom Adrie.

Dunkerque, 25 september 1970. Ik was hier om stoomtreinen te fotograferen, maar dit plaatje vanuit mijn hotelkamer moest natuurlijk wel worden gemaakt. Lichtschip "BF6" (BF = Bateau-feu). Op de zijkant staat met grote letters "Dyck". Dat is niet de naam van het schip, maar een aanduiding van de plaats waar het schip voor anker ging. Een andere ankerplaats was Sandettie. Het schip is gebouwd in 1948 en deed dienst tot 1989. Het is nu eigendom van Musée Portuaire Dunkerque.

The Meccano Magazine maakte in 1937 melding van een nieuw lichtschip met de naam "Dyck". De echte naam is "Le Havre III". Dyck is een aanduiding van de plaats waar het schip voor anker ging. Dit schip is gebouwd in 1935. Ook dit schip is bewaard gebleven; het bevindt zich in Le Havre.

Rotterdam Wijnhaven, 23 april 2004. Het lichtschip "Breeveertien" is nu in gebruik als bar en brasserie. Het is in 1951 gebouwd en heette oorspronkelijk "Trinity House LV No. 11". Het ligt vlak bij het Havenmuseum.

Lichtschip "Noord Hinder" in de haven van Hellevoetsluis. Deze foto werd mij toegestuurd door Benjamin van Waart. Zijn vader Arij werkt als vrijwilliger bij de stichting "Lichtschip 12 Noord Hinder". Het schip is in 1963 gebouwd en is in 1994 uit dienst gegaan. Sinds die tijd ligt het in Hellevoetsluis.
 

Een vuurtoren aan de kust van Noord-Frankrijk, september 1970. Tweede foto: Havenmuseum Rotterdam, 3 juni 2004. Vuurtoren "het lage licht" stond vroeger in Hoek van Holland. De toren is opgebouwd uit een groot aantal aan elkaar geschroefde gietijzeren onderdelen. In Hoek van Holland staat nog steeds de grotere uitvoering: "het hoge licht".

Hoek van Holland Haven, 4 juni 2016. De vuurtoren rechts is het "hoge licht", waarin nu het Kustverlichtingsmuseum is gevestigd. Het "lage licht" is verhuisd naar het Havenmuseum in Rotterdam. De functie van deze oude vuurtorens is overgenomen door een aantal betonnen torens, waaronder die links op de foto. Treinstel 273 reed een rit over de Hoekse Lijn.

Miniatuurmodellen van de vuurtorens van Vlieland en Texel.

De vuurtoren van Assateaque Island, Virginia. Gebouwd in 1833, hoogte 51 meter, vanaf 1933 voorzien van elektrisch licht. Dit is een model uitgegeven door Lecturama. De hele serie bestaat uit 61 vuurtorens met gratis vitrine, maar dan ben je wel 1500 euro kwijt. Ik heb dus alleen het goedkope eerste exemplaar besteld. Met zenuwachtig rood knipperlichtje.

Modern Inventions (1936). Bekijk de hele serie.

Waternemen halverwege Rheine en Emden, 1971. Waterkolom (met elektrisch licht) op het perron van Rheine, 1975. Op de rechterfoto de watertoren van Bw Bochum-Dahlhausen, 2008.

Lingen, 20 augustus 1974. Een sneltrein uit Rheine loopt het station binnen. Rechts de werkplaats AW Lingen met watertoren.
 

Bussum, 5 augustus 2003. Deze watertoren werd gebouwd in 1897 naar een ontwerp van ir. H.P.N. Halbertsma. Deze ingenieur bouwde soortgelijke watertorens in Meppel en Almelo. De torens hadden aanvankelijk een ijzeren waterreservoir van het type Intze. De torens zijn alle in ronde vorm gebouwd in baksteenuitvoering met een uitkragend reservoirgedeelte. In opdracht van de Bussumsche Waterleiding Maatschappij werd in 1967 een verbouwing uitgevoerd. Hierbij is de mantel rond het waterreservoir vervangen en zijn de oorspronkelijke raampjes in de romp verwijderd. Voor de verbouwing was de hoogte 35 meter, na de verbouwing 30 meter. De huidige eigenaar is een ingenieursbureau, dat de toren als kantoor gebruikt. Zie ook Bussum in vroeger tijden.

De watertoren van Bilthoven, 26 juli 2003. De toren is niet meer als watertoren in gebruik. De vroegere beheerder, die naast de toren woont, gebruikt het onderste deel nu als schuurtje. Dat is niet helemaal ongevaarlijk, want af en toe komen er brokken beton naar beneden. Vandaar het hek om de toren.
 

Hellevoetsluis, 14 juli 1973 en 31 juli 1977. Auto's van het brandweermuseum, in die tijd een buur van de RTM.
 

Hengelo, 2 oktober 1999. Een brandweerauto lest de dorst van twee locs van de MBS. Tweede foto: Utrecht, 23 september 2002. Een brandweerauto bij post H.

Bilthoven, 18 juli 2005. Brandweerauto met zwaailichten moet wachten voor de ADOB in de Leijenseweg.

Hilversum, ’s-Gravelandseweg, februari 2001. De hoogwerker die in 1990 werd gebruikt bij het blussen van mijn vroegere school, de HBS in Hilversum. Foto Henk Koster. Enkele gegevens: roepnummer 655; kenteken BG-80-TR; type voertuig HW-23,5 (= hoogwerker tot 23,5 meter); merk DAF (type FFG2505DHS555); opbouw Wumag, bouwjaar 1983. In dienst bij de Hilversumse brandweer van 1983 tot 2002, daarna verkocht aan een machineverhuurbedrijf, in 2008 verkocht aan een stichting. Bron: www.brandweervoertuigenonline.nl

Vanaf begin april 2014 zijn er proeven gedaan met een RHV2-OLS: een railhulpverleningsvoertuig type 2 op lorries. Daartoe is een TS6 (tankautospuit 6 man) uit 2007 speciaal voor dit doel omgebouwd. Dit is een Mercedes Benz 1325F Atego. Een kortsluitlans is bij de standaardbepakking aanwezig. De mannen op de foto (de zesde brandweerman staat achter de auto) zijn aan het oefenen in Hilversum. Als deze proef slaagt wordt een dergelijk voertuig gestationeerd bij alle belangrijke stations in Nederland. Vermoedelijk zullen het dan Unimogs worden. Dit is een fotomontage, in het kader van 1 april bedacht en gemaakt door Henk Koster.

Brandweer in België. Bekend plaatje, beetje flauw, maar wel grappig.

Model van een Engelse stoombluswagen.

Oudejaarsbrandjes in Hilversum

Ook in Hilversum hadden de hulpdiensten in de oudejaarsnacht van 2012 voldoende omhanden in de oudejaarsnacht. Lees erover op mijn weblog.

Al staat de zee ook hol en hoog.... Fragmenten uit de historie van de reddingstations op Goeree. Door Henk Koppelaar. Uitgave van de Koninlijke Nederlandse Redding Maatschappij, IJmuiden 1998. ISBN 9090118217. Onder andere aandacht voor de reddingboot van Stellendam, waar mijn grootvader en twee van zijn broers op hebben gevaren. Op het omslag Willem de Jager, een van de broers van mijn grootvader Leen de Jager.

Vuurtorens. Betrouwbare bakens, inspirerend erfgoed. Door Dorine van Hoogstraten, fotografie Herman Scholten. Atrium, 2005. ISBN 9059471067. Derde gewijzigde druk. Voor weinig geld gekocht bij De Slegte. Als achterkleinzoon van een vuurtorenwachter heb ik iets met dit onderwerp.

Als water en vuur. Een ontdekkingsreis vol avontuur door het rijk der spoorwegen in heden en verleden. Door Leonard de Vries. Uitgegeven door de Gemeente Utrecht in 1960. Dit boekje werd uitgereikt aan scholieren die in juli 1960 de lagere school verlieten. Met aan het eind een oproep om eens een bezoek te brengen aan het Spoorwegmuseum bij de Maliebaan.

Brandweer- en stormrampmuseum Borculo. Museumgids uit circa 1990. In dit museum is een grote collectie brandweermateriaal te bezichtigen. Nederland kent nog een tweede brandweermuseum: in Hellevoetsluis. In het museum in Borculo wordt ook veel aandacht besteed aan de stormramp van 10 augustus 1925, die in een betrekkelijk klein gebied grote verwoestingen aanrichtte.

In juli 1998 zijn we op bezoek geweest het Brandweer- en stormrampmuseum. Ook bezochten we het Openbaarvervoermuseum dat toen in Borculo was gevestigd. In dat museum werd de privécollectie van Cor Ooijevaar en zijn vrouw getoond. Wij werden gastvrij door hen ontvangen. Ook kon ik mijn gang gaan met mijn camera. Na hun overlijden is het museum verhuisd naar Doetinchem.

Zie ook mijn bezoek aan het Openbaar Vervoer & Speelgoed Museum in Doetinchem in oktober 2021. Bij dit verslag staat ook het filmpje dat ik in 1998 in Borculo heb gemaakt.

Geschiedenis van de brandweerwagen. Door G.J. Verburg. Uitg. De Alk, Alkmaar 1974. Grote Alk 669. ISBN 9060136691.

Reddingsvoertuigen. Uit de serie "gouden boek" van Truckstar Magazine. Door Niels Jansen. Uitgeverij de Toorts, Haarlem. ISBN 9071492249. Overzicht van het rollend materieel dat bij de diverse hulpdiensten in gebruik is of is geweest. Voral die laatste voertuigen zijn vaak prachtig om te zien.

Zie ook:

Websites:


vorige       start       omhoog