Stoomlocs NS: vanaf 8000

Loc 8001

Tenderlocomotief 1 van de NCS, later SS 615. In 1903 gebouwd door Orenstein & Koppel. De NCS nam deze loc in 1918 over van een aannemer; ze werd gebruikt voor rangeerwerk in Utrecht. Bij de NS heeft ze dienstgedaan bij de centrale werkplaats in Haarlem.

Serie 8101-8130

Tenderlocomotieven voor de rangeerdienst, gebouwd door Machinefabriek Breda en door de werkplaatsen in Tilburg en Zwolle, van 1901 tot 1907. Bij de SS doegen ze de nummers 651-680. Het waren tweeassige rangeerlocjes, die ook werden gebruikt voor het rijden van locaaltreinen. De locs 8124-8126 en 8128-8130 waren aangepast voor de tramdienst.

Meer informatie over de serie 8100 (uit Waldorp, 6e druk 1982). Boek: Stoomlocomotieven Serie SS 601-612 en 651-680 (NS 6500 en 8100). De Bt-rangeerlocomotieven van de Staatsspoorwegen. Paul Henken. Uquilair, 2011. ISBN 9071513726.

Een loc uit de serie 8101-8130 in de oorspronkelijke uitvoering.

Roosendaal, april 1930. Loc 8127, met verlengde waterbak en stoombel op de ketel. Links loc 1765, rechts loc 3305. Foto H.C. Casserley.

Werkplaats (Wpl) Zwolle, juni 1945. Loc 8124: "Door de mof gekraakt maar door WPL weer gemaakt".

Utrecht, 6 augustus 1989. Loc 657 van de MBS, de oudst rijdbare Nederlandse stoom­locomotief. Deze loc is in 1901 door Machinefabriek Breda gebouwd voor de Staatsspoorwegen. Bij de NS droeg ze het nummer 8107. De bijnaam "Kikker" zegt iets over het rijgedrag van deze locjes.

Serie 8201-8232

Tenderlocomotieven (saddletanks), gebouwd door verschillende fabrieken (Sharp, Stewart & Co, Atlas Works, Werkspoor, Hanomag) tussen 1880 en 1915. De meeste locs waren gebouwd voor de NRS (later HSM), een voor de NBDS (later SS). Ze werden gebruikt in de rangeerdienst.

Depot Amsterdam CS. Loc 8206.

Loc 8208, machinistzijde.

Loc 8208, stokerzijde.

Loc 8301

In 1925 door Hanomag gebouwd voor de Limburgsche Tramweg Maatschappij. Bij de LTM droeg ze het nummer 31. In 1942 werd de loc overgenomen door NS, om dienst te doen op de lijnen van de WSM. Na de oorlog ging deze tramlocomotief goederentreinen rijden tussen Alkmaar en Bergen.

Serie 8401-8409

Tenderlocomotieven van de SS (91-99), in 1871-1880 gebouwd door Beyer Peacock & Co. Aanvankelijk waren dit C-locs met losse tender. Van 1918-1921 vond verbouwing plaats tot tenderlocomotief met asopstelling C1. Ze deden voornamelijk dienst als rangeerloc. De laatste loc werd in 1948 afgevoerd.

Loc 8403 met stoker Dirk Geurts uit Nijmegen. Foto uit de collectie van zijn kleinzoon Remco Geurts. De foto zal tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gemaakt; zie de verduisterde frontseinen.

Serie 8501-8515

Deze tenderlocomotieven liet de SS bouwen voor het vervoer van personentreinen op de verbindingsbaan tussen Amsterdam Weesperpoort en Amsterdam CS. De eerste negen locs werden 1915 gebouwd door Hohenzollern; deze hadden geen kolenruimte achter het machinistenhuis. In 1920 bouwde Henschel nog zes locs. Bij de SS droegen de locs de nummers 221-235, na de fusie kregen ze de NS-nummers 8501-8515. Ze kwamen toen terecht in de rangeerdiest.

Loc 8510, een exemplaar uit de tweede levering in 1920.

Serie 8601-8612

Tenderlocomotieven van de SS (621-632), in 1912/14 gebouwd door Hohenzollern. De eerste zes machines waren bestemd voor een Turkse spoorwegmaatschappij, die ze echter niet overnam. Bij de SS kregen ze de bijnaam "de Turken". Later bestelde de SS nog zes locomotieven, die iets groter waren en een wat andere uitvoering hadden. Ze waren bestemd voor de rangeerdienst.

Het station Weesperpoort voor de locomotiefloods, jaar onbekend. Locs 8605, 3780 en 3772. Linksachter een 5500. Foto L. Derens.

Loc 8604.

Loc 8610.

Serie 8701-8740

In de tijd van het samengaan van HSM en SS in 1921 ontstond er behoefte aan sterkere rangeerlocomotieven, onder andere om dienst te doen op rangeerheuvels en in de havens van Amsterdam en Rotterdam. De NS liet in 1922 bij Schwartzkopff 25 machines bouwen, terwijl Werkspoor er in 1929/30 nog eens 15 leverde; deze waren iets anders van uitvoering (vergelijk de foto's). Door de schuin aflopende waterbakken had het personeel goed zicht op de baan. De bijnaam "bakkies" is later overgegaan op de dieselelektrische rangeerlocomotieven serie 500/700.

Amsterdam. NS-loc 8703, gebouwd door Schwartzkopff.

Jaren dertig. Loc 8707, gebouwd door Schwartzkopff.

Rotterdam, rangeerterrein Feijenoord. Loc 8717 met in de achtergrond het locpersoneel en daarvoor enkele beambten. De man rechts is Arnoldus Kuijpers, die als Brabantse boerenjongen zijn carrière begon als baanwerker en opklom tot adjunct-commies. Hij is in de Tweede Wereldoorlog overleden. De loc stamt uit 1922, de foto is voor 1940 gemaakt. Foto uit het familiealbum van zijn kleinzoon, Marcel Kuijpers.

Loc 8731, gebouwd door Werkspoor.

Depot Amsterdam CS. Loc 8735, gebouwd door Werkspoor.

Maastricht, 1947. Loc 8802 is aan het rangeren. Collectie Mike Morant.

vorige       start       omhoog