Spoorboekjes buitenland

Tegenwoordig past de buitenlandse dienstregeling in een handjevol folders, maar in de jaren zestig was het buitenlandse spoorboekje bijna net zo dik als het binnenlandse. Bovendien verschenen er twee boekjes per jaar: een zomer- en een winter­dienstregeling. Niet alleen de verbindingen vanuit Nederland werden beschreven, met uitvoerige overstap­mogelijkheden, maar ook verbindingen binnen de diverse Europese landen. Je kon dus letterlijk een aardig eind komen met zo'n boekje op zak.

Mijn collectie

  • Zomer 28 mei 1961 - 30 sept. 1961
  • Zomer 26 mei 1963 - 28 sept. 1963
  • Zomer 28 mei 1967 - 23 sept. 1967
  • Winter 24 sept. 1967 - 25 mei 1968
  • Winter 29 sept. 1968 - 31 mei 1969
  • Zomer 31 mei 1970 - 26 sept. 1970
  • Zomer 23 mei 1971 - 25 sept. 1971
  • Zomer 28 mei 1972 - 30 sept. 1972
  • Zomer 3 juni 1973 - 29 sept. 1973
  • Zomer 26 mei 1974 - 28 sept. 1974
  • Zomer 1 juni 1975 - 27 sept. 1975
  • Zomer 30 mei 1976 - 25 sept. 1976
  • Winter 26 sept. 1976 - 21 mei 1977
  • Zomer 22 mei 1977 - 24 sept. 1977
  • Zomer 27 mei 1979 - 29 sept. 1979
  • Zomer 31 mei 1981 - 26 sept. 1981
  • Winter 26 sept. 1982 - 28 mei 1983
  • Winter 25 sept. 1983 - 2 juni 1984. Voorbeeld: dienstregeling van de Austria Expres.
  • Zomer 3 juni 1984 - 29 sept. 1984
  • Winter 30 sept. 1984 - 1 juni 1985
  • Zomer 2 juni 1985 - 28 sept. 1985
  • Winter 29 sept. 1985 - 31 mei 1986
  • Zomer 1 juni 1986 - 27 sept. 1986
  • Winter 28 sept. 1986 - 30 mei 1987
  • Zomer 31 mei 1987 - 26 sept. 1987
  • Winter 27 sept. 1987 - 28 mei 1988
  • Zomer 29 mei 1988 - 24 sept. 1988
  • Winter 25 sept. 1988 - 27 mei 1989
  • Zomer 27 mei 1990 - 29 sept. 1990
  • Zomer 2 juni 1991 - 28 sept. 1991
  • Zomer 31 mei 1992 - 26 sept. 1992
  • Winter 27 sept. 1992 - 22 mei 1993
  • Internationaal minispoorboekje 25 september 1994 - 27 mei 1995
 
 

Spoorboekje HiSpeed 2007-2008

Wie het spoorboekje van NS omdraait, heeft het spoorboekje van NS Hispeed in handen: 72 pagina's met informatie over de verbindingen met het buitenland. De HSL-Zuid was nog niet gereed en de treinstellen hiervoor waren nog in de maak bij AnsaldoBreda. Diensten die Hispeed wel bood waren de Thalys naar Parijs, ICE International naar Keulen, Frankfurt en Basel, de Eurostar van Brussel naar Londen, de TGV vanaf Brussel of Parijs naar diverse steden in Frankrijk, de InterCity naar Berlijn, de InterCity naar Brussel, en de nachttreinen (CityNightLine, EuroNight) naar Zürich, München, Wenen, Milaan, Kopenhagen, Praag, Warschau en Moskou.

Spoorboekje HiSpeed 2008-2009

Aan de HSL-Zuid wordt nog steeds gewerkt, maar er is al wel een dienst­regeling voor opgesteld. Zodra de testfase voorbij is, gaat er op werkdagen 17 keer per dag een snelle trein rijden tussen Amsterdam, Schiphol en Rotterdam. Te zijner tijd volgen dan treinen naar Breda en Antwerpen.

Spoorboekje 2009-2010

Geldig van 13 december 2009 t/m 11 december 2010, oplage 70.000. 934 pagina's, plus 72 pagina's voor het buitenlandse gedeelte, 5,50 euro, oplage 70.000. Omslagontwerp Sinot Design Assoiates.

Diverse kleinere aanpassingen in de binnen­landse dienst­regeling, waaronder tijdwinst voor reizigers naar Schiphol. Op de HSL-Zuid is de Fyra (getrokken treinen) gaan rijden, en ook de Thalys gaat er gebruik van maken.

Het werd nergens vermeld, maar dit zou het laatste spoorboekje van NS blijken te zijn.

  
 

Bradshaw's Continental Guide

Bradshaw's Continental Guide. August 1914. Herdruk van Bradshaw's Continental Guide, for Travellers Through Europe. David & Charles Reprints, 1972. ISBN 0715355090.

Dienstregelingen en nuttige tips voor de reiziger anno 1914. Dikke pil van 584 pagina's. De pagina's 585 t/m 712, onder andere met kaarten, zitten er helaas niet bij. Ook advertenties zijn weggelaten. Die zitten wel in vergelijkbare heruitgaven van augustus 1887, april 1910 en juli 1938. Deze maandelijkse gidsen van Bradshaw verschenen van 1847 tot 1939.

Naar Parijs in 1914
De heruitgave van Bradshaw's uit 1914 is interessant, omdat je hierin de internationale reizen kunt opzoeken die tot de Eerste Wereldoorlog mogelijk waren. Daarna waren de reismogelijkheden voor de welgestelde Britten een stuk beperkter geworden.

Op verzoek heb ik eens uitgezocht hoe een reis van Amsterdam naar Parijs zou kunnen verlopen. Er waren drie rechtstreekse verbindingen per etmaal:

Amsterdam      V  8.40  13.45  20.00*  |  A 17.39  21.53  11.22*   
Brussel Zuid   V 13.01  18.15   0.07*  |  V 12.12  16.38   5.18*
Paris Nord     A 17.15  22.40   5.32*  |  V  8.10  12.35  23.15*

In Brussel Zuid moesten de treinen kopmaken, wat ongeveer een kwartier duurde. De treinen hadden alleen 1e en 2e klas; die met een * ook 3e klas. In de dagtreinen reden restauratierijtuigen mee, in de nachttreinen slaaprijtuigen.

Reistijd
In 1914 was je zo'n 9 uur onderweg. Vanaf 1927 ging de 'Étoile du Nord' (Poolster) rijden, een rechtstreekse luxe trein. Die deed er ongeveer 8 uur over. In 1957 werd dat een TEE. Die deed er 5 uur over. Tegenwoordig reis je met de Thalys in ruim 3 uur van Amsterdam naar Parijs.

Kosten
Een kaartje Brussel-Parijs kostte in 1914 iets meer dan 34 frank (1e klas), 23 frank (2e klas) of bijna 14 franc (3e klas). Tarieven vanaf Amsterdam weet ik helaas niet, maar Brussel ligt ongeveer in het midden, dus je zult deze bedragen ongeveer moeten verdubbelen.

De frank was een halve gulden waard. Amsterdam-Parijs in de 1e klas zou dus naar schatting 34 gulden hebben gekost. Omgerekend naar de waarde in 2014 is dat 366 euro (bron: CBS). Het duurste kaartje voor de Thalys kostte in 2014 zo'n 200 euro.

Zie ook:


vorige       start       omhoog