NVBS-ledenHieronder aandacht voor een aantal vooraanstaande NVBS-leden. Niet met een speciale bedoeling, laat staan dat ik iemand tekort zou wilen doen, maar omdat ze toevallig op mijn site terecht zijn gekomen. Meer over het lidmaatschap van de NVBS. |
Jan BroersOp 15 juni 1969 reed de NVBS-Expres naar Duitsland. Hier loc 003 268 in Köln Hbf, vlak voor de terugrit. De heer Broers van de NVBS werd die dag door een Nederlandstalige Duitse zender geïnterviewd. Dit interview
heb ik in Hilversum opgenomen; het wordt enigszins gestoord door een andere zender. |
|
Redactie Op de Rails "We haalden taalfouten uit de teksten, maar keken ook naar de feiten en controleerden die zoveel mogelijk op onjuistheden. Daarnaast plakten we het zetsel dat in stroken werd aangeleverd tot een volledige lay-out. (...) Na verloop van tijd maakten we met zijn drieën het hele blad, zowel de opmaak als de redactie." In 1985 werd de redactie plotseling vervangen door nieuwe redacteuren (onder leiding van Frits van der Gragt), die andere opvattingen hadden over hoe een blad voor railliefhebbers gemaakt moest worden. Sam wil hier liever niet meer over praten, maar zegt na enig nadenken: "Je kunt over veel zaken van mening verschillen, maar ik vond het heel flauw dat in het laatste nummer van de oude redactie het afscheidswoord van Jan Broers, die zo lang aan het blad verbonden was geweest, nog even snel werd weggehaald, net voor het moment dat het blad gedrukt zou worden." Citaten uit een interview door Oege Kleijne in NVBS Actueel, juni 2016. Zie ook Op de Rails 1985, nummer 12. |
|
|
Bij De Slegte kocht ik in 2007 dit boekje. Het bestaat uit een aantal katernen die uit het blad Cassier's Magazine zijn gehaald en die zijn ingebonden in een leren bandje. Met gouden letters staat daar "Some Railway Subjects" op. Cassier's Magazine verscheen in de decennia rond 1900 en richtte zich op ingenieurs. De artikelen in dit bandje hebben voornamelijk betrekking op stoomlocomotieven en vaste stoomketels. Eén artikel gaat over enkelspoorbeveiliging bij de Amerikaanse spoorwegen. Ik lees dit soort oude teksten zeer graag. Wat opvalt is dat het Engels van honderd jaar geleden nog net zo makkelijk leest als tegenwoordige teksten. In Nederland hebben we sinds 1900 inmiddels een stuk of acht spellingverbeteringen achter de rug. Een extra reden om dit bandje te kopen was het ex libris van L. Derens dat voorin zit geplakt. Derens was locomotiefconstructeur bij Werkspoor. Daarnaast was hij een gepassioneerd fotograaf, die fraaie foto's van stoomlocomotieven heeft gemaakt. Naar verluidt heeft hij voor de Tweede Wereldoorlog zelfs kleurenfoto's gemaakt voor de NS, maar die zijn tijdens de oorlog verloren gegaan. Verder heeft hij veel artikelen over Nederlandse stoomlocomotieven gepubliceerd in het blad The Locomotive. Derens publiceerde ook in het maandblad van de NVBS, onder meer over het effect van stroomlijnen van stoomlocomotieven. Derens is ook bekend van zijn fotocollectie. Hij liet veel foto's na van Nederlandse stoomlocomotieven. Lodewijk Derens overleed in 1956 op 76-jarige leeftijd. Op zijn ex libris staat locomotief 443 van de LSWR (London and South Western Railway), een Drummond T14 class 4-6-0.
|
|
|
Amsterdam CS, 3 april 1910. Willem Derens met zijn zoontje Gerrit. Stereofoto gemaakt door zijn broer Lodewijk Derens. Links het hoofdgebouw van de HSM: de Droogbak. Collectie Joris Dijkstra.
|
|
|
Amersfoort, 6 mei 2017. In NVBS Centraal werd het boek "Lodewijk Derens, Nederlands eerste spoorwegfotograaf" gepresenteerd. Luud Albers kreeg het eerste exemplaar van dit boek overhandigd uit handen van de auteurs Guus Veenendaal en Remmo Statius Muller. Albers is mogelijk de enige nog levende fotograaf die Derens (1880-1956) persoonlijk heeft gekend. Guus Veenendaal vertelde iets over het leven van Lodewijk (Lou) Derens, waarna Remmo Statius Mulder inging op de vaak moeizame en tijdrovende manier waarop de fotoselectie tot stand is gekomen. In het boek staan zo'n 250 van de ongeveer 900 foto's die Derens heeft gemaakt. Bij elke foto is uitgebreid beschreven wat er op te zien is. Ter aanvulling: de personen op het perron op pagina 76 zijn broer Willem Derens met diens zoontje Gerrit (zie de stereofoto hierboven).
|
|
Amersfoort, 6 mei 2017. Natuurlijk heb ik dit boek direct aangeschaft. Bij de kassa van de NVBS werd ik vastgelegd door Ronald Slaman. Het boek is verschenen bij De Alk. Auteurs Guus Veenendaal en Remmo Statius Muller. ISBN 9789059611764. Gebonden, 21x29,7 cm, 248 pagina's. Prijs € 34,95. Nummer 49 in de boekenreeks van de NVBS. |
J. QuanjerAuction Sale 5th November 1991. The J. Quanjer collection, covering 160 years of world-wide railway history. Part III: the pictorial part. Veilingcatalogus van J.L. Beijers uit Utrecht, met een beschrijving van zo'n 50.000 te veilen tekeningen, schilderijen, prentbriefkaarten en foto's, waaronder veel werk van L. Derens en Fr. Moore. De enige afbeelding staat op het omslag: een olieverfschilderij van Francis Moore, waarop een "Johnson's Flyer" van de Midland Railway Company uit 1898 is te zien. In memoriam J. Quanjer uit Op de Rails 1988, blz. 373. Van Quanjer wordt verteld dat hij nogal op zijn collectie zat, en zelfs geen toestemming gaf als anderen een foto uit zijn collectie wilden gebruiken bij een artikel in Op de Rails, het blad van de door hem zelf mede opgerichte NVBS. Zijn collectie is in 1991 geveild. Waar alles terecht is gekomen weet ik niet. |
|
|
Hilversum in de stoomtijd. Een 3700 met coupérijtuigen vertrekt naar Amsterdam. Geschilderd door Hans Kaas, naar een foto van J. Quanjer. Collectie Adriaan Pothuizen. |
|
Hilversum, 21 februari 1962. Bijeenkomst van NVBS-sectie ’t Gooi in Hotel Santbergen. Achterste rij v.l.n.r.: Wijnbergen (werkte bij het toenmalige mediawezen en heeft wel eens een filmavond georganiseerd met "The Titfield Thunderbolt"), Gé Willemse (jarenlang trdl Brn), Postma, Roelofsen (had een functie bij de gasfabriek en woonde daar op het terrein), onbekend, Van Uden, onbekend, Laterveer, Hageman. Middelste rij: onbekend, ir. De Bruijn Kops (bekend van boeken, werkte ooit bij Locomotieffabriek Ducroo & Braun te Weesp), het hoofd van Dolf Blokker (had een slagerij op de hoek van de De Bazelstraat/Hoge Larenseweg ), mevr. Ruys, Huisman (sectieleider NVBS-sectie 't Gooi, werd na zijn plotselinge overlijden opgevolgd door Roelofsen), Van Wijck Jurriaanse. De drie jongens op de voorgrond zijn Henk Renou (later een bekend filmer, overleden in 2000), Ton Pruissen en Adriaan Pothuizen. Hotel Santbergen is later omgebouwd tot opleidingscentrum van de Hilversumse omroep. Foto Hans Verweij, collectie Adriaan Pothuizen. |
|
Dit filmpje is opgedragen aan Ton Pruissen. We zien hem bij 3:10 lopen op het perron van Delft, bij het passeren van een stoomtrein van de SSN. |
Ton Pruissen over zichzelf“Het projektiescherm zal rook en stoom uitbraken en er lijkt smeerolie uit de beamer te sijpelen... Als de locomotief langzaam de draaischijf oprijdt voel je de bonken van de wielen in je maag... Daarna wordt de draaischijf in beweging gezet door een slanke vrouwenhand... Je voelt de snijdende vrieswind wanneer met acyteleenbranders bevroren leidingen van een Mikado worden ontdooid... In de zomer van 1966 begaf ik mij op mijn bromfiets voor het eerst achter het IJzeren Gordijn, en ik was meteen verkocht. Wat een sfeer, wat een railjuwelen! Hoe rotter het regime, hoe mooier de locomotieven! Niets en niemand weerhield mij om er steeds weer heen te gaan: de Transportpolizei, de Stasi, de SOK (Polen) en hoe ze verder allemaal heten mogen - ik wierp hen soms een onbelichte filmrol toe, maar de buit nam ik (bijna) steeds mee naar huis. Nu, dertig tot veertig jaar later, heb ik die buit weer tevoorschijn gehaald. De oude filmblikken hebben met mijn computers kennis gemaakt, de films hebben hierdoor een nieuwe glans gekregen. Ik geloof in het spoor, ook in het spoor van nu. Maar de èchte locomotieven, de enige echte, dat zijn mijn zwarte vrienden: de Stoomlocomotieven. Ik heb ze gefilmd, ik moest ze filmen, ze waren onweerstaanbaar: in totaal en close, in hun biotoop, in regen en zonneschijn, vrolijk huppelend of moeizaam zeulend, fluitend, sissend, lekkend, in stations, in depots, en vooral: in zwart-wit. Eén keer heb ik het gevecht met de politie verloren, en kreeg een Stasi-behandeling. Het onverwachte gevolg: daarna behoorde de Stasi tot mijn fans, want in mijn dossier staat: „das gesichtete Filmmaterial ist durchweg in einer guten Aufnahmequalität...‟ Ik zou zeggen: kom allemaal kijken of de Stasi gelijk had. Het Stasi-dossier zal ik meenemen.” (tekst uit de aankondiging van NVBS-bijeenkomsten in 2012/2013) |
|
Ton Pruissen op de radioOp 13 november 2011 was Ton Pruissen op Radio 1 te horen in het programma Studio Idzerda. Hij vertelde over zijn avonturen in de DDR bij het filmen van treinen. Ook andere treinliefhebbers kwamen aan het woord. Victor Lansink loopt langs verlaten treinsporen en maakt foto's van roest en vergankelijkheid. In de tuin van Riekje Buivenga in het Groningse Waterhuizen, staat een heuse locomotief. En Daan de Wit deed onderzoek naar het leven van kruiers in India. Luister naar het programma (www.radio1.nl) |
Het digitale filmarchief van de NVBSTegenwoordig kan bijna iedereen filmen. Maar nog niet zo lang geleden was filmen een hobby die veel tijd en geld kostte. Je had een filmcamera en een projector nodig, en je moest dure filmpjes kopen waar maar drieënhalve minuut op paste. Voordat je je film ging vertonen moest je er eerst nog een leuke montage van maken. En als je er geluid bij wilde, werd het nog veel ingewikkelder. Er zijn dan ook maar weinig bewegende beelden van trams en treinen uit vroeger jaren. Maar ze zijn er wel, en het werk van enkele belangrijke filmers bevindt zich in het archief van de NVBS. Dankzij Ton Pruissen is inmiddels een flink deel van dat materiaal gedigitaliseerd. Digitaliseren is meer dan een film door een scanner halen. Daarna begint pas het echte werk: het uitzoeken en monteren van de fragmenten tot een mooi geheel, het restaureren van beelden, en niet te vergeten: het toevoegen van passende geluiden en deskundig commentaar. In een filmpje van een paar minuten zitten vaak vele uren werk. Op de site van de NVBS staan tientallen films met werk van Luud Albers, Aad de Wolf, Albert Nijmeijer en anderen, waaronder Ton Pruissen zelf. Het filmarchief vind je op www.nvbs.com>. De meeste films zijn alleen te bekijken door de leden (inloggen nodig).
|
|
Amersfoort, 15 maart 2014. Ons team was aanwezig bij de presentatie van het fotoboek van Kees van de Meene en samensteller Anouk Gielen. Rechts gastheer Maikel Rörik van de NVBS. |
Enkele andere NVBS-leden
|