Brieven aan de krant: taalvraagstukken

De krant kan een dagelijkse bron van ergernis zijn als je heel erg gevoelig voor taal bent. Maar ik heb best wel zoiets van: waar maak je je druk om? Toch klim ik soms in de pen, om er maar eens een gemeenplaats tegenaan te gooien. Een naar woord is bijvoorbeeld (geld) ophoesten.

En het blijft maar doorgaan in de Volkskrant, ondanks hun eigen Stijlboek. Zie ook deze brief.

Uit een column van Ewoud Sanders, NRC Handelsblad 1 juli 2005: Tot slot nog een reactie van Nico Spilt op een oudere WoordHoek, over het woord elpee, waarin het woord ophoesten voorkwam. Spilt nam daar aanstoot aan. "Stel", schreef hij, "dat u in een restaurant lekker zit te eten. Opeens komt de ober bij uw tafeltje staan, haalt even flink zijn neus op en spuugt vervolgens een vette fluim in uw soep. Waarschijnlijk heeft u dan opeens geen trek meer. Of stel dat u in de krant een leuk artikel zit te lezen. Opeens haalt de auteur even flink zijn neus op en schrijft vervolgens de volgende zin neer: 'Waarom zouden jonge kinderen wel moeten leren wat elpee betekent, terwijl de meesten van ons niet kunnen ophoesten wat dvd betekent...' Bah! En dat nota bene in een artikel over taalgebruik!"

Je zit op maandagochtend een beetje in de Metro te bladeren. Leest een onbenullig verhaaltje over een voetballer die gaat trouwen. Tja, waarom lees je zoiets eigenlijk. Maar ook al ben je zelf nog niet helemaal wakker, die afgetrainde redactionele hersens signaleren toch een paar eigenaardige dingen in dat verhaal. En dan denk je: de Metro, daar heb ik nog nooit in gestaan. Eens kijken of dat wil lukken. En dan stuur je een e-mail met de volgende tekst:

Op de voorpagina van het maandagnummer zag ik een leuke Metromisser. Daar lees ik dat Ruud van Nistelrooij en zijn aanstaande bij de kerk werden opgewacht door een erehaag. Maar in de volgende zin staat dat het paar daarvoor al voor de wet was getrouwd. Dat "aanstaande" klopt dus niet!
Verderop wordt het woord "bruidspaar" afgebroken als "bruid-spaar". Maar in een ingezonden brief is het gevaarlijk om hierover een opmerking te maken, want als zo'n brief wordt geplaatst loop je kans op een afbreekfout die afbreuk doet aan de gesignaleerde afbreekfout. Ben benieuwd hoe dit afloopt.
Dat ik dit artikel heb gelezen zegt overigens wel iets over de dunte van mijn favoriete ochtendkrantje.
Nico Spilt, per mail.

Het resultaat staat de volgende ochtend in de Metro. Een brief die ongeredigeerd de krant in kan wordt toch nog even bewerkt, zodat er een kromme zin in komt te staan. En dat mijn laatste alinea is weggelaten heeft niet met ruimtegebrek te maken: onder mijn brief stond een witkolom van zeker 15 centimeter. De plaatsnaam Utrecht klopt niet, maar ze hebben weer wel mijn achternaam goed gespeld, dat moet ik ze nageven.

Het schijnt een test te zijn voor aankomende journalisten: ze krijgen een tekst met de opdracht om die geschikt te maken voor plaatsing in de krant. Taalfouten eruit halen, informatie controleren, leesbaarheid vergroten etc. Dat gaat ze min of meer goed af, maar hoogst zelden komt iemand op het idee om van de woorden "de Franse hoofdstad Parijs" de eerste drie woorden te schrappen. Voor deze test zijn de redacteuren van Metro gezakt. Overigens ook die van de Sp!ts, die letterlijk hetzelfde ANP-bericht hebben overgenomen.

(In mijn brief aan de Metro schreef ik "Frankfurt am Oder". Dat moet "Frankfurt an der Oder" zijn. De Main is een mannelijke rivier, de Oder is vrouwelijk. Dat moet je ook maar net weten.)

NRC Handelsblad, 7 oktober 2006. Het spreekt vanzelf dat Langs de rails zich ook houdt aan de "witte spelling", of liever gezegd de spelling die ons sinds 1951 het meest bevalt.

Boven: foto uit NRC Handelsblad, 15 december 2007. Onder: mijn reactie op deze foto en het antwoord van de hoofdredacteur van NRC Handelsblad, 29 december 2007. Op de valreep van het oude jaar nog één ergernis van me afgeschreven. Nu valt het in kranten nog wel mee: die gooi je na lezing weg (en het interview met mevrouw Verbeet heb ik helemaal niet gelezen), maar in dure boeken is het een ander verhaal. Onder andere de vormgevers van uitgeverij De Alk hebben er een handje van om mooie foto's op deze manier te verpesten. Voor mij een reden om zo'n boek niet te kopen.

vorige       start       omhoog