Portugal

CP = Comboios de Portugal (tot 2004: Caminhos de Ferro Portugueses. De afkorting CP en het logo zijn na de naamswijziging behouden gebleven).

Portugese treinen rijden op Iberisch breedspoor van 1668 millimeter. Daarnaast kent Portugal een aantal meterspoorlijnen.

Bijzonder zijn de door Allan in Rotterdam gebouwde varianten van de Nederlandse Blauwe Engel.



Koninklijke trein

Spoorwegmuseum Utrecht, 22 april 2010. De trein van koningin Maria Pia uit Portugal. Breedspoorloc CFS No 1 “D. Luiz” (gebouwd door Beyer Peacock in 1862), salonrijtuig en prinsenrijtuig.


Stoom en Blauwe Engelen

In april 1971 bezocht een groep NVBS'ers Portugal. Hieronder een kort verslag door Fons van der Jagt.

Porto Trindade, april 1971. Loc E141 loopt het station binnen, een 1D1 meterspoorloc met imponerende afmetingen. In 1931 gebouwd door Henschel en zodoende een Oerduits uiterlijk: windleiplaten en een machinistenhuis dat op een 01 niet zou misstaan. Foto Fons van der Jagt.

Porto Trindade, april 1971. 1C-loc E102, in 1902 gebouwd door Esslingen. Foto Fons van der Jagt.

Porto Trindade, april 1971. De meterspoorvariant van de Portugese "Blauwe Engelen". Allan te Rotterdam bouwde in 1954 de motorrijtuigen 301-319 en de aanhangrijtuigen 301-308. Foto Fons van der Jagt.

Ir. W. de Steur, werkzaam bij Allan en betrokken bij de ontwikkeling en de bouw van de rijtuigen, inspecteert hoe de draaistellen zich in Portugal gehouden hebben. Foto Fons van der Jagt.

Azibo, april 1971. Stoomloc E11, in 1904 gebouwd door Esslingen. Foto Fons van der Jagt.

Bijna alles is gelijk aan de Blauwe Engelen: de vorm van de noodrem, het gebruikte lettertype en de raamslingertjes. Foto's Fons van der Jagt.


Breedspoorengelen

Serpins, april 1971. Voor breedspoor werd de serie 301-325 gebouwd met bijbehorende aanhangrijtuigen. Deze serie is voorzien van buffers en trekhaken. Foto Fons van der Jagt.

Coimbra, 1987. Op het bordje is te zien dat deze stad (de oudste universiteitstad van Portugal) op 116 km van Porto ligt. Het station van Coimbra lag aanvankelijk aan het eind van een vier kilometer lang spoorlijntje dat aftakt van de hoofdlijn Lissabon-Porto. Toen dit lijntje later naar het oosten werd doorgetrokken tot Serpins was daar eigenlijk geen plaats voor. De oplossing was een poortje naast het station waar de treinen doorheen rijden. Daarna rijden ze 500 meter over straatspoor, alvorens de vrije baan terug te vinden. Foto Fons van der Jagt.

Hier staat een breedspoor-Allan op het straatspoor, aan een halte op ca. 100 meter van het hoofstation. Het station ligt in de achtergrond van de autobus. Deze stellen waren oorspronkelijk in een blauwe kleur afgeleverd, maar deze foto dateert uit 1987, toen waren zij inmiddels overgeschilderd in deze rode kleur. Foto Fons van der Jagt.


Entroncamento, 16 juli 2008. In de jaren vijftig heeft Allan in Rotterdam 25 van dit soort motorwagens gebouwd. Nummer 304 staat in het Portugese spoorwegmuseum, maar er rijden ook nog exemplaren in de normale dienst. Deze zijn in 1999 gereviseerd en hebben nu een groen/beige kleurstelling. Opvallende verschillen met de DE1 zijn (behalve de koeling op het dak) de buffers, de schroefkoppeling en de slangen van de vacuümrem. Midden op de neus zit de koppeldoos waarmee de motorwagens elektrisch gekoppeld konden worden. Foto's Rob Ceelie.


Bunnik, 1 maart 2014. Een dieselloc serie 1200 van de CP op schaal N.


Museu Nacional Ferroviário, Entroncamento, 30 augustus 2012. Foto Marta Hazevoet-Lourenço. www.fmnf.pt/en


Aljustrel (Portugal), 6 juli 2006. Een O&K-loc die dienst heeft gedaan bij de inmiddels gesloten mijnen van Aljustrel (SA Belge des Mines d'Aljustrel). De loc reed hier onder het nummer 11. Gebouwd door Orenstein & Koppel in 1937, fabrieksnummer 13021. Bij deze mijn werd de ongebruikelijke spoorwijdte van 920 mm toegepast. Foto Kees Hazevoet.


Door Schwartzkopff gebouwde tenderlocomotief.
Uit: 100 Jahre Deutsche Eisenbahn, 83 Jahre Schwartzkopff (1935).


Advertentie uit 1929 van de O&K-vertegenwoordiger in Lissabon.
Uit: Boletim da Agência Geral das Colónias, No. 45, Março de 1929.



Portugese postzegel.


Portugal de Comboio. Kees Hazevoet stuurde me vanuit zijn woonplaats Lissabon deze boekjes. Ze zaten in 2006 als bijlage bij het weekblad Expresso. In elk boekje worden een of enkele Portugese spoorlijnen behandeld. Helaas kon Kees niet de hand leggen op alle boekjes; wie mij aan de nummers 1 en 5 kan helpen maakt me blij. Mijn Portugees is niet geweldig, maar ik ben er inmiddels achter dat Comboio "trein" betekent (denk aan het woord konvooi).


Die Eisenbahnen der Erde. Band III - Spanien, Portugal, Mallorca, Azoren. Dr. Fritz Stöckl. Zeitschriftenverlag Ployer & Co, Wien. (1962)

Meer over deze serie.


Zie ook:




vorige       start       omhoog