Museum Buurtspoorweg (MBS)

Op 28 oktober 1973 bracht ik tijdens een NVBS-excursie een bezoek aan de Museum Buurtspoorweg. De jonge MBS was toen nog net per trein vanaf Enschede bereikbaar.

Verslag excursie Museum Buurtspoorweg

Het plan dat de NVBS had, om in het voorjaar van 1974 een excursie naar de MBS-lijn Enschede - Haaksbergen te organiseren, raakte begin oktober plotseling in een stroomversnelling. Toen werd het namelijk duidelijk dat deze lijn begin 1974 voor een autoweg zou moeten wijken en dat de MBS in november al zou beginnen het materieel naar veiliger oorden over te brengen. Dat besloten werd op zeer korte termijn toch nog een excursie te organiseren, zal wel niemand hebben gespeten. Opgetrommeld via een speciale aankondiging vonden 230 NVBS-ers op zondag 28 oktober de weg naar Enschede, voorzien van giroafrekeningen of andere documenten die de controleurs een inzicht in hun financiële situatie gaven.

De MBS had voor deze speciale gelegenheid toestemming gekregen vanaf het hoofdstation van Enschede te vertrekken: een gecompliceerde affaire omdat midden op het emplacement nog een keer kop moest worden gemaakt. Ingezet waren loc 4 van de Delmenhorst-Harpstedter Eisenbahn en het volledige beschikbare reizigersmaterieel, waarvan een rijtuig nog in de grondverf. Dank zij het zonnige weer en de prachtige herfstkleuren van de bossen werd het een bijzonder geslaagde rit. Voor de hongerigen (en dat waren er velen) werd nog een extra slag van Haaks­bergen naar een uitspanning in Boekelo gemaakt, waaraan bij wijze van afwisseling ook nog een NS-dieselloc te pas kwam. De stoomloc stilde zijn honger intussen op zijn eigen wijze in Haaksbergen.

Het is spijtig dat de MBS in dit mooie stukje Nederland het veld zal moeten ruimen en wij hopen dat men zo spoedig mogelijk de activiteiten elders kunnen voortzetten.

G.W. Stoer in Op de Rails 1974, blz. 110

Haaksbergen, 28 oktober 1973. Loc MBS 4. Deze loc is gebouwd door Hanomag in 1925 en onder fabrieksnummer 10431 aan de Kleinbahn Delmenhorst-Harpstedt 4 geleverd. Later heeft de loc onder nummer 353 bij de Delmenhorst-Harpstedter Eisenbahn dienstgedaan. In 1968 is de loc verkocht aan de MBS, die de loc in 1970 onder nummer 4 weer in dienst nam.

Haaksbergen, 28 oktober 1973. Loc MBS 5. Dit is een zogeheten ELNA-locomotief, in dit geval type 5: een 1'C-loc met een asdruk van 14 ton.

Haaksbergen, 28 oktober 1973. Dieselloc 11 van de MBS, voorheen NS 451.
 

Utrecht, 6 augustus 1989. Loc 657 van de MBS (NS 8107), de oudst rijdbare Nederlandse stoom­locomotief. Deze loc is in 1901 door Backer en Rueb gebouwd voor de Staatsspoorwegen. Bijnaam: "Kikker".

Amsterdam Muiderpoort, 6 oktober 1991. Locs 4 en 7 tijdens het 60-jarig NVBS-jubileum.

Hengelo, 2 oktober 1999. Tijdens een open dag kwamen onder andere stoomlocs van de VSM en de MBS in actie.
 

Hengelo, 2 oktober 1999. Tijdens de open dag pendelde de MBS met de locs 2 (rood) en 6 (geel). Een brandweerauto zorgde voor het ketelwater.
 

Hoorn, 27 juni 1970. Links op de foto rijtuig C905, gebouwd door Werkspoor. Dit rijtuig is in 1904 bij de HSM in dienst gekomen en was vooral bestemd voor het werkliedenvervoer op het traject Oldenzaal-Losser-Gronau. Tegenwoordig bevindt de C905 zich in prachtige staat bij de MBS in Haaksbergen (kleurenfoto in 2005 gemaakt door Peter Barink). Zie Op Oude Rails, maart 2004 blz. 10. Rechts op de zwart-witfoto rijtuig C290, in 1917 door Werkspoor voor de Staatsmijnen gebouwd (later NS 165052). Dit rijtuig bevindt zich nog steeds in Hoorn.

MBS 6 "Magda" als trein 166S nabij Boekelo op 10 juli 2005. Foto Fokko van der Laan.

Nabij Boekelo, 16 oktober 2005. MBS-loc 6 "Magda" als trein 7S. Foto Fokko van der Laan.

Loc 7853

Loc 8 van de MBS, alias NS 7853, gefotografeerd tijdens een proefrit in het najaar van 2005. De MBS heeft deze loc in eigen beheer gerestaureerd. Deze in 1910 in Zwitserland gebouwde locomotief, met een gewicht van 33.000 kg, is een soortgenoot van de NS-locs 7851 en 7852. Deze twee locs waren gekocht van de SBB en hebben van 1945 tot 1948 gerangeerd bij depot Feyenoord. De MBS heeft haar loc het nummer 7853 gegeven.

In de zomer van 2003 is de MBS gestart met de demontage van de locomotief, en zijn alle onderdelen schoongemaakt, onderzocht en genummerd opgeslagen in het magazijn. Het frame is door een straalbedrijf onderhanden genomen, en in de werkplaats te Haaksbergen is het nodige plaatwerk bewerkt en van een verflaag voorzien. Tijdens de zomermaanden van 2004 is er hard gewerkt aan de revisie van onderdelen zoals drijfwerk, veren en remwerk. In het najaar van 2004 is er gestart met de opbouw van de locomotief. Een belangrijke mijlpaal was het plaatsen van de nieuwe ketel op het frame en de keuring door het Stoomwezen. Het voorjaar van 2005 stond in het teken van het plaatsen van het frame op de wielen en de verdere opbouw.

Tijdens de najaarsstoomdag op 16 oktober 2005 werd de loc aan het publiek gepresenteerd. Foto Frank Noordink.

Boekelo, 4 oktober 2015. Loc 7853 in actie. Foto Marcel Elsendoorn.

Haaksbergen, 8 april 2006. Overzichtsfoto gemaakt tijdens het museumweekend bij de MBS. Op de voorgrond loc 451. Foto Frank Noordink.

MBS, 9 april 2006. Foto's Bertus Kers.

Boekelo, 25 mei 2007. De nieuwste aanwinst van de MBS. Het springkussen in de vorm van Staatspoorloc 657 “de Kikker” is een cadeau van enkele bedrijven uit de regio ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de MBS. Foto Gijs Brefeld.

Oldenzaal, 28 september 2007. Loc 451 van de MBS op weg naar een materieeltentoonstelling in Hengelo. Foto Gijs Brefeld.

MBS 7 "Kikker" tijdens "125 Jaar Schaddenspoor" op 1 juni 2009, hier ter hoogte van Veldmaat (Haaksbergen), als trein 127S richting Boekelo. Foto Fokko van der Laan.

Op de snelweg bij Utrecht, 30 augustus 2011. Thomas the Tank Engine is op weg naar het Thomasfestival van de MBS. Foto Wout van Dam.

Haaksbergen, 31 augustus 2013. Thomas was ook dit jaar drie dagen op bezoek bij de MBS. Foto's Bertus Kers.

MBS redt twee oude rijtuigen

Gooi- en Eemlander, 26 april 2012. Zie ook www.tctubantia.nl

Hannover, 12 september 1963. Loc 89 7513. De MBS bezit een loc van dit type (niet bedrijfsvaardig). Collectie Mike Morant.

Enschede, gasfabriek, omstreeks 1967. Wismar benzinemotorrijtuig uit 1933, eigendom van de jonge Stichting Museum Buurtspoorweg. In mei 1971 is dit motorrijtuig door brandstichting verloren gegaan. De MBS beschikt nog wel over een iets later gebouwd identiek motorrijtuig. Foto collectie Nico Spilt.

Boekelo, 9 mei 2017. Voor zover bekend heeft de MBS niet de intentie om de baanvaksnelheid te verhogen tot 140 km/uur. Wat de plannen zijn met dit codewisselsein is mij dan ook niet duidelijk. Hopelijk krijgt dit relict uit de beginjaren van de ATB een iets waardiger plek dan het Boekelose struikgewas. Foto Josbert Lonnee.

Medemblik, 26 oktober 2018. MBS 8107 ("Kikker") en SGB omC 909 waren te gast bij de 50-jarige SHM.

De Nederlandse museumlijnen (normaalspoor). Door H.F. Enter. Uitg. E.J. Brill, Leiden 1979. ISBN 9004059105. Beschrijving van de normaalsporige museumlijnen die in 1979 bestonden, inclusief de voorgeschiedenis van die lijnen in het normale verkeer. Van deze lijnen is de Stichting Stoomtreinmaatschappij Tilburg-Turnhout inmiddels ter ziele. Andere lijnen zijn er na het verschijnen van dit boekje voor teruggekomen, zoals de STAR en de ZLSM.

De Twentse stoomtrein. Gids voor de stichting Museum Buurtspoorweg, 1989.

Staatsspoorwegen no. 657. Wedergeboorte van een kikker. Boekje uit 1987 over de "Kikker", een in 1901 door Backer en Rueb gebouwd locje.

  

Zie ook:

Mijn foto's uit 1973: www.flickr.com/...

Website MBS: www.museumbuurtspoorweg.nl


vorige       start       omhoog