Hasselt (werkplaats NMBS)

Met dank aan een bezoeker van mijn site voor de foto's en de toelichting. Ook een beeld uit de centrale werkplaats Salzinnes.

Hasselt, 13 april 2005. Motorstel 683 en stuurpost.

Hasselt, 10 augustus 2005. Motorstel 416 van het type "Break". Deze zijn vanaf 1980 gebouwd en zijn genummerd van 301 tot 440. Oorspronkelijk waren ze tweeledig en in het rood, zoals de sprinters en de muizen (de Belgische hondenkop). In de jaren negentig kregen ze een tussenrijtuig en de grijze kleur. Op de tweede foto de stuurstand van een Break.

Lezersvraag: "Laatstleden kon ik in een stuurpost van een Break-treinstel kijken en ik merkte rechts bovenaan een hele reeks schakelaars op die afgedekt waren met een plaat uit plexiglas. Bovendien waren ze ook nog eens individueel afgeschermd met plaatjes, vastgezet met schroeven en vleugelmoeren. waarvoor zouden die dingen kunnen dienen? Het lijkt mij een beetje onhandig om zulke wijze te moeten schakelen. Deze schakelaars waren wel gelabeld, maar de afkortingen die daar op stonden leken wel Chinees."

Antwoord: Het betreft hier overbruggings- en afzonderingsschakelaars die niet zomaar mogen gedraaid worden. Ze zijn ook niet identiek in stuurpost 1 en 2.

Bovenste foto (stuurpost 1), bovenste rij: blauwe knop "Memor buiten dienst", afzondering hakker 1, afzondering hakker 2, afzondering recuperatierem, automaat waakinrichting "dooie man", automaat Memor. Onderste rij: testlamp koplampen, overbrugging deurcontacten, koplampen, afzondering controle-units, afzondering remdruk, afzondering waakinrichting, afzondering Memor.

Onderste foto (stuurpost 2): het voornaamste verschil is de schakelaar BAT die toelaat om een ontladen batterij op te laden. Over beide borden staat inderdaad een plexi bord, maar deze draait open van onder naar boven toe.

Hasselt, 10 augustus 2005. Motorstel type 96, gebouwd vanaf 1996. Op deze foto's motorstel 525, uit de serie 501-570. Er bestaat ook een bicourante variant; zie hieronder.

Hasselt, 3 oktober 2005. Motorstel 475 (type 96, serie 441-490) is geschikt voor zowel het Belgische net (3000 volt gelijkspanning) als voor het Franse net (25000 volt wisselspanning). Het stel beschikt over twee verschillende stroomafnemers. Links op de stuurstand bevindt zich de keuzeschakelaar 3 kV - 25 kV.

Hasselt, 13 april 2005. Loc 9111 met 'rangeerkoets'. Rechts de stuurpost van loc 9111.

Hasselt, 3 februari 2006. Locotractor 9116, een verlengde T91: het rangeerderbalkon is vergroot.

Hasselt, 14 maart 2005. Loc 7336, rechts de stuurpost.

Hasselt, 5 mei 2005. Loc 7379, deze komt uit de derde schijf van de T73 en is voorzien van een dubbelttractieinstalatie (te zien aan de kabel links van de buffer). De stuurstand verschilt in details van de andere 73's.

Hasselt, 10 juni 2005. Locs reeks 84 en de stuurpost van zo'n loc.

Hasselt, 22 april 2005. Loc 2703 met stuurpost.

Hasselt, 21 november 2005. Loc 2022 (type 20) rijdt normaal Hasselt voorbij met zware goederentreinen. Vanwege een gebroken wielas moest zij echter de werkplaats worden binnengenomen. Op de foto's hierboven de stuurstand van deze loc.

Hasselt, 10 januari 2005. DB-locs 225 027 en 225 025. Op de foto hiernaast een stuurstand van een 225, gefotografeerd in Hasselt op 21 november 2005.

Hasselt, 10 januari 2005. Werkplaatsterrein. met motorrijtuigen reeks 41. Tweede foto: een 'secourwagen', in Hasselt gefotografeerd op 7 maart 2005.

Hasselt, 10 juni 2005. Stuurpost motorrijtuig reeks 41.

Hasselt, 10 augustus 2005. Een van de dieselmotoren van motorwagen 4151 heeft schade en moet daarom worden uitgenomen.

Hasselt, 22 april 2005. Loc's T55. De voorste is een "IJzeren Rijn"-55 die omgebouwd is om op de netten van NS en DB te rijden. Deze locs zijn voorzien van ATB en PZB 90 (Indusi). De stip naast het locnummer betekent dat de stoomketel is verwijderd, in dit geval om plaats te maken voor de ATB- en Indusi-apparatuur. De achterste loc is een gewone 55. Op de tweede foto de machinekamer van een T55, met de 16-cilinder GM-dieselmotor.

Details van een "IJzeren Rijn"-55: de ATB-opneemspoel, de Indusi-magneet, de in Duitsland voorgeschreven opvangbak voor olie en water, en het UIC-teken dat aangeeft dat de locs in Duitsland en Nederland zijn toegelaten.

Hasselt, 22 april 2005. Stuurpost van een "IJzeren Rijn"-55.

Hasselt, 22 april 2005. Stuurpost van een gewone 55.

Hasselt, 26 april 2005. DB-loc en NMBS 5519. Op de tweede foto de stuurstand van deze blauwe 55; het enige verschil met de gewone 55 is bijkomstige schakelaars voor de elektrische verwarming. De blauwe 55 is door elektrificatie in Walonië uit de reizigersdienst gevlogen en host nu met goederentreinen rond en komt sporadisch in Hasselt. De loc staat hier samen met een DB 225 (die door machinisten van Hasselt bestuurd wordt) te wachten op de volgende inzet.

Hasselt, 5 mei 2005. Loc 6207. Dit type is een lichtere versie van de 55's. Ze hebben een V12-motor in plaats van V16 en 4 tractiemotoren in plaats van 6. Ze werden vroeger hoofdzakelijk ingezet voor reizigersverkeer (met M2-rijtuigen), na de instroom van de motorwagens T41 zijn ze in de goederendienst en bij de dienst Infra beland. Loc 6207 heeft een nog ongewijzigde stuurpost. Van andere locs is de stuurpost veranderd om meer beenruimte te creeëren; ook kregen deze locs andere bestuurdersstoelen.

Hasselt, 22 april 2005. Loc 7843. Hierboven de stuurstand van deze loc. Enige locs van deze reeks zijn ook in Nederland en Duitsland toegelaten.

Hasselt, 26 april 2005. Loc 2343. De 'game-boy' naast het radiopaneel is de display van het GPS-systeem dat momenteel op de meeste Belgische loc's staat. Hiervoor krijgen ze een bijkomstige antenne op het dak. De T23 is een klassieke Belgische e-loc die voorlopig nog een tijdje in dienst blijft, in tegenstelling tot de zusjes van de reeksen 22 en 25.

Brussel-Zuid, 25 juli 1969. NMBS-loc 123 081 (reeks 23). Foto Nico Spilt.

Hierboven: NMBS-werkplaats Hasselt, 13 juni 2005. Loc 2614 (T26). Dit type is gebouwd in '64 (5 prototypes) en '69-'71 (30 stuks serie). Ze zijn elektrisch afgeleid van de T23 maar hebben geen recuperatierem. De tractiemotoren zijn 2 dubbelmotoren (2 ankers in 1 stator). Momenteel doen ze dienst in de goederendienst waar ze meestal enkel en soms dubbel met een andere T23 kunnen rijden. Ze kunnen ook geschakeld met een T26 rijden. De T23 en T26 zijn de enige locs die met een ander type loc kunnen rijden.

Hiernaast: Luxemburg, 19 juli 1969. NMBS-loc 126 003 (reeks 26). Foto Nico Spilt.

Hasselt, 19 maart 2007. NMBS-loc 2510, een loc uit de vanaf 1960 gebouwde reeks 25. Acht locs van deze reeks zijn in 1973 geschikt gemaakt voor de Benelux-dienst, en zijn toen genummerd in de reeks 25.5. Van de originele locs uit de reeks 25 waren er begin 2007 nog vijf in dienst. De reeks 25 is een vervolg op de locs van de reeks 23. Verschillen met reeks 23: reeks 25 heeft geen recuperatierem, is niet geschikt voor rijden in multiple, is wel geschikt voor het rijden van trek-duwtreinen. Aan één kant de loc is een extra ventilatierooster aangebracht; sommige locs van de reeks 23 hebben dat ook. Naast de rechterbuffer zie je, naast de kabel voor de elektrische verwarming, de kabel van de trek-duwinstallatie. Onder de linkerbuffer zit de contactdoos van de trek-duwinstallatie.

Hasselt, 19 maart 2007. Stuurstand en machinekamer van NMBS-loc 2510. Op de voorgrond de afkoelventilatoren voor de tractiemotoren. In de locs van de reeks 25.5 moest ruimte worden gevonden voor onder andere de Nederlandse ATB-installatie. Daardoor kwam een compressor te vervallen en daarmee een van de stroomafnemers. Deze locs rijden dus in België en Nederland met dezelfde stroomafnemer (type Faiveley), terwijl de oude Beneluxtreinstellen juist twee verschillende stroomafnemers bezaten.

Lunch in Salzinnes

Bij onze zuiderburen heeft de Spoorweg-Onthouders-Vereeniging nooit voet aan de grond gekregen. In het restaurant van de centrale werkplaats Salzinnes draaien zowel de frituurpan als de biertap op volle toeren tijdens de lunchpauze. In Duitsland heb ik trouwens ook wel locomotiefpersoneel zien schaften met een flinke fles bier, zonder dat daar geheimzinnig over werd gedaan. Artikel uit Het Spoor, maandblad van de NMBS, november 1976.

Zie ook:

vorige start omhoog