Diesellocs NS 2200/2300 |
Begin jaren vijftig nam de NS het besluit om de stoomtractie zo snel mogelijk af te schaffen. Daar was onder andere een groot aantal diesellocomotieven voor nodig. Tijd voor een nieuw ontwerp was er niet. Er werd gekozen voor locomotieven volgens een beproefd ontwerp. Zo werden in Frankrijk 130 locomotieven van de serie 2400 besteld, terwijl de firma Baldwin in de USA werd benaderd voor het ontwerp van de serie 2200. Deze serie werd gebouwd door Allan in Rotterdam (2201-2300) en door Schneider in Frankrijk (2301-2350). De elektrische installatie werd geleverd door Heemaf, de meeste dieselmotoren door Stork. De eerste loc verscheen in 1955 op de baan. Gebruik De locomotieven konden in multiple schakeling rijden, zodat één machinist maximaal vier locomotieven tegelijk kon bedienen. Dit was niet onbelangrijk, want het waren betrekkelijk zwakke locs (900 pk). Voor ertstreinen werden drie tot vier locs gebruikt. Een belangrijke constructiewijziging was het aanbrengen van een knaldemper boven op de locomotieven, omdat ze vooral tijdens het warmdraaien een enorme herrie maakten. De locs hebben ook dienstgedaan voor personentreinen. In dat geval waren er 's winters verwarmingswagens nodig. De locs van de serie 2200 kregen, net als andere rangeerlocs, in de jaren 60 zwaailichten. Diverse locs zijn betrokken geweest bij kleinere of grotere ongevallen. In 1972 kwam loc 2279 bij Halfweg naast de spoorbaan terecht. De loc zakte steeds dieper weg in de modder. Een draaistel en een deel van het chassis heeft men uiteindelijk in de grond moeten achterlaten. Vernummeringen Een deel van de locs is voorzien van ATB (zonder remdwang). In 1971 werden deze locs in de aaneengesloten reeks 2201-2225 ondergebracht. Ze kregen ook een derde frontsein, om dienst te mogen doen in Duitsland. Sommige locs verwisselden daarbij van nummer: 2205 met 2226, 2210 met 2237, 2219 met 2231, 2222 met 2232, 2224 met 2227, 2208 met 2233, 2218 met 2269, 2221 met 2236, 2223 met 2228. Verschillende locs zijn voorzien van radiografische besturing. In 1969 waren dat de locs 2261 en 2268. Daarna volgden diverse andere locs. Vier locs werden aangepast voor de heuveldienst op de Kijfhoek; in 1991 werden die vernummerd 2351 t/m 2354. In 1992/93 is een groep radiolocs vernummerd om een herkenbare nummerserie te krijgen: dat werden de locs 2361 t/m 2382. Latere jaren Ook de 2200'en ontkwamen niet aan de nieuwe huisstijl. De aanvankelijk bruine locs kregen geleidelijk een geel/grijze beschildering, op enkele locs na die altijd bruin zijn gebleven. In 1998 was het grootste deel van de serie buiten dienst. Een paar locs zijn verhuurd geweest aan Lovers Rail. De laatste 2200'en deden dienst in Zeeuws-Vlaanderen. De NMBS heeft 25 locs gebruikt om dienst te doen bij de bouw van de hogesnelheidslijn tussen Brussel en de Franse grens. Enkele locs zijn gerenoveerd om bij Strukton dienst te doen als videoschouwtrein. Elf locs zijn in bezit van museumorganisaties: 2215 en 2264 bij Ned. Spoorwegmuseum; 2203, 2207, 2233 en 2299 bij de VSM; 2225 en 2368 (ex-2296) bij de Stichting Museum Materieel Railion; 2278 bij de STAR; 2275 (ex-NMBS 7608) en 2205 (ex-NMBS 7618) bij de Stichting Historisch Dieselmaterieel. Een deel hiervan is rijvaardig. |
Amsterdam CS. Een door Heemaf uitgegeven plaat van loc 2201, gebouwd door Allan, Stork en Heemaf. In 1955 vervaardigd door de kunstschilder en illustrator Bernard van Vlijmen (1895-1977). Deze ingelijste reproductie heeft tientallen jaren gehangen in de verf-, glas- en behangwinkel van de heer De Wit in Hilversum: HGV aan de Larenseweg. Deze befaamde winkel, waar mijn ouders altijd hun behang kochten, bestaat nog steeds. Eind 2011 heeft mijn moeder hier weer behang gekocht. Mijn zus zag deze plaat hangen en de inmiddels gepensioneerde heer De Wit, die belangstelling heeft voor treinen en mijn site kent, bleek bereid deze plaat aan mij af te staan. Hoewel hij achter glas is ingelijst, is de plaat in meer dan een halve eeuw toch wat gaan verkleuren. Via Photoshop heb ik daar nog wat aan kunnen doen. |
Werk van Marcel Rouweler. Meer trein & kunst. |
Gescoord op Eurospoor, 28 oktober 2016. Een 2200 van Roco, geschikt voor Märklin. |
Uit "Onze treinen en locomotieven" (1971) |
Diesellocomotieven in Nederland. Door Carel van Gestel e.a. Uitg. de Alk, Alkmaar 2002. ISBN 9060130898. Overzicht van alle benzine- en diesellocomotieven die in Nederland dienst hebben gedaan of nog dienstdoen, inclusief die van buitenlandse maatschappijen. |
D.E.-locomotieven serie 2200/2300 en 2400/2500. Sicco Dierdorp & Davy Beumer. De Alk, 2011. ISBN 9789060133101. Fraai salontafelboek waaraan ik ook enige foto's heb kunnen bijdragen (pagina 117, 241, 290, 313 en 314). Zie ook NS 2400/2500. |