Luchtfotografie


Wenen, 2 september 1973. Trams bij Praterstern, gefotografeerd vanuit het reuzenrad. Klik hier voor meer.


Utrecht Overvecht, 4 juni 1975. Een loc serie 1300 is met een internationale trein op weg naar Utrecht CS. Achter de loc loopt een RD-rijtuig plan E. Inmiddels is de omgeving hier volledig veranderd. Er liggen nu vijf sporen, de kiosk (een "Sextant") is vervangen door een Wizzl, en internationale treinen rijden hier niet meer, behalve bij omleidingen. Op de tweede foto is de camera naar rechts gedraaid. Een plan V is op weg naar Utrecht CS. Op de dia's hieronder is onder andere een treinstel mat '46 te zien. De drukke overweg is later vervangen door een tunnel.


Vanaf de Dom in Utrecht, 19 februari 1977. Links in het midden twee hoofdgebouwen van de NS. Rechts de noordzijde van het emplacement. De rest van wat ooit het station van Utrecht was is aan het oog onttrokken door de betonnen massa's van Hoogh Catharijne.


Utrecht, 1 maart 1976. Luchtfoto van het opstelterrein OZ. In de achtergrond Utrecht GE met het postperron. Helemaal rechts een voor de verkoop bestemd TEE-treinstel. Een 1300 staat te wachten tot ze met haar olietrein kan vertrekken naar Rotterdam. Links daarvan de Utrechtse ongevallentrein met een 2400. Daarachter staat op de opstelsporen een DE2 van de dienst naar Tiel. In de voorgrond een aantal werkwagens. Links nadert een 1100 met een trein uit Duitsland, terwijl een Hondekop vertrekt richting Arnhem. Foto gemaakt vanaf het dak van het Pz-gebouw, door Peter van der Vlist.


Madurodam, 15 oktober 2014. Het nieuwe station Utrecht Centraal.


Luchtfoto van station Leiden, in 1955 gebouwd naar een ontwerp van Schelling. Voor het station rijden nog trams; in 1960 zouden die uit Leiden verdwijnen. Foto KLM Aerocarto 31665, 8 januari 1957.


Bilthoven, 6 september 2002. De overweg in de Leijenseweg, waar zojuist een Intercity passeert, gefotografeerd vanuit een ballon. Klik hier voor meer foto's.


Havenmuseum Rotterdam, 19 mei 2003. In het midden dieselloc 512, uitgeleend door het Spoorwegmuseum. De vuurtoren stond vroeger in Hoek van Holland. Klik hier voor meer foto's van het Havenmuseum.


Enkhuizen en de afsluitdijk bij Den Oever, 25 april 2003. Meer foto's.


Arnhem, 13 maart 2004. Het rangeerterrein, gefotografeerd vanaf de 135 meter hoge Kema-toren (S.E.P.) door Maurice Faasse.


Köln Deutz, een "luchtfoto" gemaakt door Ronald van der Loop. Helemaal links de spoorbruggen naar Köln Hbf.


Uitgeest, 28 augustus 2005. Het emplacement vanuit de lucht gezien. Het stationsgebied is bijna klaar na een jarenlange renovatie. Rechts van het midden het grote onderstation, een ontwerp van ir. H.G.J. Schelling uit de jaren 30. Foto Jeffrey Mons.


Station Hilversum en omgeving, 1924. Links van het station de woning van de stationschef. Duidelijk te zien is de ijzeren voetgangersbrug, met daarnaast de "grote spoorbomen". Met de elektrificatie in 1946 moest deze brug een meter omhoog worden gebracht. De brug werd in 1965 gesloopt, terwijl de overweg in 2007 verdween. Linksboven op de foto het station van de Gooische Stoomtram. Dat terrein is tegenwoordig in gebruik als stalling voor streekbussen. Er liep een verbindingsspoor van het tramstation naar het locdepot van de NS. Na het einde van de stoomtijd zijn het locdepot en de draaischijf opgebroken: dat is nu het Oosterspoorplein. Achter het locdepot, midden boven in de foto, de door Dudok ontworpen politiepost. Deze was bedoeld om de bewoners van de beruchte wijk "Over 't Spoor" in de gaten te kunnen houden. Anno 2013 staat dat gebouwtje er nog steeds. Foto KLM Aerocarto, collectie Edward Bary.

Luchtfoto van station Hilversum en omgeving, februari 2007. Foto gemaakt door De Roos Luchtfotografie, op verzoek van Jan Barnier, Modelbouw Centrum Hilversum, Hoge Larenseweg 3. De piloot heeft zijn best gedaan de luchtfoto uit 1924 over te doen.


Hilversum, 5 mei 2007. Foto's Your Captain Luchtfotografie. Zie deel 13 van het thema Ombouw Hilversum.


Hilversum vanuit de hoogte

Hilversum, 5 mei 2013. Stationsomgeving gezien vanuit een zestig meter hoge kermisattractie. Met doodsverachting gefotografeerd door Henk Koster.


Hilversum, 22 april 2018. Deze keer liet onze speciale correspondent zich 80 meter omhoog hijsen om een foto te kunnen maken van het station en omgeving. Het bruine GAK-gebouw tegenover het station wordt over enkele maanden gesloopt. Er komt een nieuw stationsplein met nieuwbouw en een betere verbinding met het centrum. Hilversum blijft voortdurend in beweging! Foto's Henk Koster.


Hilversum, 15 maart 1945. Vlak voor het einde van de Tweede Wereldoorlog maakte de Engelse luchtmacht, de RAF, een serie luchtfoto's vanaf het oosten van Hilversum tot Soestdijk. Op deze foto een deel van het toen nog grotendeels onbebouwde noorden van Hilversum, met linksboven de Crailose brug en rechtsonder het viaduct. In het midden hiervan lag een spoorwegovergang, ter hoogte van de tegenwoordige halte Hilversum Noord. Rechtsboven de Noorder Begraafplaats, net als het viaduct ontworpen door Dudok. Vlak naast de Crailose brug stond baanwachterswoning 28. Links daarvan is het natuurbad te zien. De weilanden aan de onderkant van de foto zijn verdwenen, net als het Gemeenlandshuis. Hier is nu het Mediapark.



Herinneringen aan de oorlog in Hilversum

"Het was 15 maart 1945 en Hilversum lag in het gebied waar de Hongerwinter heerste. Het zuiden van ons land was al bevrijd. Ik was in die tijd een jongetje van 8 jaar en drie maanden oud en deze foto’s maakten diepe indruk op mij omdat er zoveel op te zien is waar ik herinneringen aan heb." Aldus Emile Albers in de herinneringen die bij hem opkwamen na het zien van een aantal luchtfoto's. Lees het hele verhaal (pdf).



Stoomtrein door Geffen

Geffen, 1948. Een trein op weg van Den Bosch naar Nijmegen, getrokken door een loc van de serie 4300 (War Department). De fotograaf stond op de kerktoren van Geffen. Op de eerste foto is de handbediende overweg in de Kerkstraat te zien, met daarnaast de wachterswoning. Op de tweede foto is de trein het voormalige stationsgebouw genaderd. Tot 1938 stopten hier personen­treinen en tot 1965 werden er goederen overgeladen. Het station is in 1971 gesloopt, de wachterswoning in 1980. Foto's Paul Humpig, collectie Heemkundekring Vladerack Geffen.


Het in oktober 2005 uitgebrande locdepot in Nürnberg, in 2006 vastgelegd via Google Earth. De restanten van de loods zijn verdwenen, de uitgebrande museumlocs staan nog op hun plaats. Met dank aan Rienk Nauta.


Amersfoort NCS, 26 februari 2007. Rechts staat een Noorse houten tram.


Een bijzondere dubbeldekker in Weesp. Dit soort effecten ontstaan door het aan elkaar plakken van foto's die kort na elkaar zijn gemaakt. Bron: Google Earth, 2010.


Muiderberg van boven

Muiderberg, 5 juli 2016. De nieuwe spoorbrug over de A1, gezien vanuit de lucht. Het zijn twee foto’s die exact 180 graden van elkaar verschillen, zodanig dat de beide aanzichten van de brug precies over elkaar heenvallen. Alleen de omgeving en achtergrond veranderen. Fotografie Henk Koster.


Bunnik in vogelvlucht

Bunnik, 30 augustus 2016. Ik wilde graag luchtfoto's maken van mijn huis en omgeving. Ik was van plan om een drone te kopen, maar het blijkt dus goedkoper te zijn om een vliegtuigje te huren. Bij het station lag een overweg, maar die is opgeheven. Iets verderop langs de spoorlijn staat Blokpost Bunnik. Aan de andere kant van het spoor de limonade­fabriek van Vrumona. Die fabriek hoor je trouwens alleen als er een stapel kratten omvalt. En nee: van de treinen hebben wij ook geen last!


Bunnik, voorjaar 2005. Luchtfoto van onze overburen: de Vrumona-fabriek. Wij wonen in een van de huisjes rechts. Midden bij de onderste rand van de foto het schakelstation van de NS, dat kort daarna zou worden vervangen door een onderstation vlak langs het spoor. De Vrumona-fabriek ligt tussen de spoorlijn Utrecht-Arnhem en de A12. In de achtergrond, links van de snelweg, bij dat lichtgele veld, staat het pompstation van Vitens. Daar komt het drinkwater van Bunnik vandaan. Het heeft er alles van weg dat Vrumona en Vitens uit hetzelfde vaatje tappen. Alleen is Sourcy 1000 keer zo duur als drinkwater.


Amsterdam in 2000?

Voorspelling uit 1967. Let op de helicopterhaven en het treinstel met straalmotor. Tekening: R. Das in het Tijdschrift voor de Amsterdamse Politie (TAP), september 1967. (R. Das: tweelingbroers Robbert Das en Rudolf Das, illustratoren en ontwerpers, vaak met een futuristische blik.)


Amsterdam in 2017

Artist's impression uit 2010. Links ligt de "Oost-Vlieland" (rederij Doeksen). In 2008 verkocht naar Afrika en kort daarna in een haven gezonken. Illustratie: Arcadis. Bron: www.stationseiland.amsterdam.nl (site bestaat niet meer).


Luchtfotografie

door Edward Bary

Wie ons landschap en de infrastructuur daarin vanuit de lucht bekijkt komt vaak mooie en herkenbare elementen tegen. Luchtfotografie is niet alleen mooi, maar ook noodzakelijk. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de cartografie voor allerlei soorten kaarten, zoals wegenkaarten. De topografische kaarten van de Topografische Dienst Kadaster (www.kadaster.nl) zijn de bekendste.

De herinrichting van de beschikbare ruimte in ons land wordt vaak getoetst aan de hand van kaarten en luchtfoto’s. Het totaaloverzicht van landschappen, steden en wijken, gebouwen en zelfs grote kunstwerken, rivieren en kanalen zijn op luchtfoto’s altijd goed waar te nemen in hun verhouding tot de omgeving waar ze gesitueerd liggen.

Goede luchtfoto’s kenmerken zich door de wijze van fotograferen. De vlieghoogte, de stand van de zon, schaduwpartijen, de weersomstandigheid, de helderheid in de onderste luchtlagen en de aanvliegroute bepalen niet alleen de scherpte van het beeld, maar het perspectief van waaruit we kijken en waarnemen. Voor wie de tijd ervoor neemt, valt er veel te ontdekken. Als de vlieghoogte niet al te hoog is, zijn vele details nog goed herkenbaar.


Your Captain Luchtfotografie

Your Captain Luchtfotografie is een bedrijf dat zich toelegt op luchtfotografie voor diverse opdrachtgevers. Regelmatig worden opnamen gemaakt van railinfrastructuurprojecten. Spoorlijnen, stationsgebouwen, bruggen e.d. kunnen in hun samenhang vanuit de lucht goed bekeken worden. Website www.luchtfotografie.com.

Voor een aantal luchtfoto's door dit bedrijf zie:


Van Irvin van Hemert ontving ik een aantal door hem gemaakte luchtfoto's. Van boven naar beneden: Amsterdam, Heerlen, Zwijndrecht (Kijfhoek), Groningen, Assen, Zwolle (opstelterrein, rechts de lijn naar Amersfoort/Almere), Best (ecoduct). De meeste foto's zijn gemaakt in de zomer van 2020, die in Amsterdam in februari 2021.



Utrecht, 30 november 2005, 16:00 uur. Uitzicht uit het raam van mijn werkkamer: 14e etage Fortis-toren.
Montage van drie foto's.


Tram en trein luchtig en grondig bekeken. Uitgave ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de NVBS in 1981. Samenstelling J.W. Sluiter en H. Nieweg. Uitg. Brill, Leiden 1981. ISBN 9004065164. Op het omslag een luchtfoto in kleur van de SHM. De rest van het boek bestaat uit zwart-wit luchtfoto's, voornamelijk van voor de Tweede Wereldoorlog. Tram en trein spelen fotografisch gezien vaak een kleine rol: deze zijn meestal slechts toevallig aanwezig op de luchtfoto's. Maar dat maakt het verhaal dat de samenstellers weten te vertellen er niet minder boeiend om. De luchtfoto's zijn aangevuld met beelden vanaf de begane grond.


Foto-atlas Utrecht. Uitgeverij Roba Produkties, Emmen. ISBN 907277017X. Luchtfoto's van de provincie Utrecht, gemaakt in de periode maart t/m mei 1989. Alle foto's zijn zwart-wit, schaal 1:14.000. Dit boek kon je bij intekening aanschaffen. Als extra'tje kreeg je er een lijst van intekenaren bij, waarin mijn achternaam verkeerd is gespeld: als Split dus.



Zie ook:

Websites:





vorige       start       omhoog