(Belgisch) Congo

Congo is 75 jaar lang een Belgische kolonie geweest. Tussen 1885 en 1908 was deze kolonie persoonlijk eigendom van koning Leopold II, die zich dankzij de rubberwinning zeer wist te verrijken. In die periode zijn miljoenen Congolezen om het leven gekomen. Van dwangarbeiders die te weinig produceerden werden de handen afgehakt. In 1958 was op de Expo in Brussel, waar het bekende Atomium nog steeds aan herinnert, een Congolees dorp te zien, compleet met overgevlogen bewoners die als in een dierentuin bezichtigd konden worden. Twee jaar later werd Congo een onafhankelijke republiek. De eerste premier van deze republiek, Lumumba, werd in 1961 vermoord, waarbij de Belgische regering en de CIA een rol speelden. Tussen 1971 en 1997 heette het land Zaïre.

Wisselwachter in Congo, 1960. Foto collectie Jo Schouenberg. De foto is gemaakt door een Nederlandse missionaris, oom van Jo Schouenberg. Op 27 november 1964 is deze missionaris samen met zijn broer vermoord tijdens een opstand in Bafwasende, Congo.

'Die Bundesbahn', Sonderdruck zur DVA, München 1953. Zwitserse gyrobus met het stuur rechts.

In 1953 werd de gyrobus gepresenteerd op de Deutsche Verkehrsausstellung (DVA) in München. Dit was een uitvinding van de Maschinenfabrik Oerlikon (MFO) uit Zwitserland. Het gaat om een elektrische bus met een generator die wordt aangedreven door een zwaar horizontaal vliegwiel. Bij de haltes klapt een driedelige stroomafnemer omhoog om draaistroom af te nemen. Hiermee wordt het vliegwiel op snelheid gebracht. Ook tijdens het remmen wordt energie opgewekt die het vliegwiel op toeren brengt. Het is dus een soort trolleybus waarvoor geen compleet bovenleidingnet nodig is. Nadelen zijn het hoge gewicht van de installatie en de moeilijke bestuurbaarheid als gevolg van de gyroscoopwerking van het vliegwiel. Ronduit lastig was het als de bus niet op tijd bij het volgende oplaadpunt aankwam. Een groot succes was het systeem daarom niet. In de jaren 50 hebben gyrobussen gereden op een korte lijn in Zwitserland, in Leopoldstad (Congo) en op proef bij de NMVB in Gent. De enige bewaard gebleven bus staat in het Vlaams Tram- en Autobusmuseum.

vorige start omhoog